Chỉ cần một vài ngày "đào tạo cấp tốc", nhiều người đã tự xưng là "bác sĩ", mở spa, thực hiện các thủ thuật thẩm mỹ mà không hề có chuyên môn hay giấy phép hành nghề.
Tình trạng các cơ sở thẩm mỹ không phép mọc lên như nấm sau mưa đã không còn xa lạ. Những nơi này không có sự giám sát từ bất kỳ cơ quan chuyên môn nào, khiến nguy cơ xảy ra tai biến y khoa luôn rình rập.
Tại một cơ sở không có biển bảng quảng cáo nhưng lại là nơi đào tạo và hành nghề thẩm mỹ. Căn nhà nằm trong ngõ 116 đường Nguyễn Xiển, phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội, lực lượng chức năng đã phát hiện hàng trăm lọ dung dịch và hàng trăm bơm kim tiêm đã qua sử dụng, thậm chí có cả những bơm kim tiêm đã được rút sẵn dung dịch, sẵn sàng tiêm vào người mà không ai biết rõ đó là chất gì.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng Phòng Y tế quận Thanh Xuân, Hà Nội cho biết: "Trong thùng chứa hàng trăm lọ dung dịch và hàng trăm bơm kim tiêm đã qua sử dụng, thậm chí có những bơm đã được rút sẵn dung dịch, sẵn sàng tiêm. Không ai biết rõ đó là chất gì. Tất cả các hoạt động tại đây đều là hoạt động chui, không được cấp phép".
Điều đáng nói, dù từng bị đình chỉ, cơ sở này vẫn tiếp tục hoạt động dưới hình thức trá hình. Trong vai khách hàng, phóng viên ghi nhận chỉ vài ngày trước, nơi đây vẫn tấp nập người ra vào, nhưng khi bị kiểm tra, quản lý cơ sở lại một mực phủ nhận việc làm thẩm mỹ.
Các cơ sở thẩm mỹ "chui" thường không treo biển hiệu, giao dịch chủ yếu qua các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, Zalo… Để qua mặt lực lượng chức năng, các spa này sử dụng thiết bị, vật tư y tế sơ sài và sẵn sàng "biến mất" khi có dấu hiệu bị kiểm tra – thủ đoạn được gọi là “ve sầu thoát xác”.
Không chỉ thiếu giấy phép, những sản phẩm sử dụng tại đây đều không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Hoạt động thiếu trách nhiệm như vậy không chỉ vi phạm pháp luật mà còn đặt khách hàng vào tình thế “một đi không trở lại”. Khi công tác kiểm tra, giám sát đối với những cơ sở thẩm mỹ còn nhiều bất cập thì sẽ vẫn còn những nạn nhân sập bẫy.
Theo quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, hành vi cung cấp dịch vụ thẩm mỹ khi chưa có văn bản thông báo đáp ứng đủ điều kiện sẽ bị phạt tiền từ 40 đến 50 triệu đồng. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, một số cơ sở vẫn bất chấp vi phạm. Trong năm 2024, lực lượng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP Hà Nội đã phối hợp với các đơn vị y tế trên địa bàn kiểm tra và xử lý hơn 200 cơ sở thẩm mỹ hoạt động khám, chữa bệnh không phép.
Ngay sau khi phản ánh những bất cập tại hàng loạt cơ sở làm đẹp có dấu hiệu hoạt động thẩm mỹ "chui", chính quyền các địa phương đã nhanh chóng vào cuộc. Nhiều cơ sở bị rà soát, kiểm tra, tháo dỡ biển hiệu, đình chỉ hoạt động và xử phạt vi phạm hành chính với các lỗi liên quan đến hành vi cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh khi chưa có giấy phép hoạt động.
Sẹo thể xác, ám ảnh tinh thần sau thẩm mỹ
Một trong những lý do khiến nhiều người chấp nhận sử dụng dịch vụ thẩm mỹ "chui" là bởi họ cho rằng nguy cơ tai biến là rất thấp. Khi thấy một vài trường hợp tiêm filler "dạo" không gặp sự cố, nhiều người mặc định đó là lựa chọn an toàn, lại đáp ứng tiêu chí "ngon, bổ, rẻ".
Tuy nhiên, theo các bác sĩ, không phải biến chứng nào cũng xuất hiện ngay lập tức. Nhiều trường hợp có thể mất vài tháng, thậm chí vài năm sau mới bắt đầu bộc lộ hậu quả. Đã có không ít người phải nhập viện cấp cứu vì biến chứng nặng, thậm chí phải trả giá đắt cho sự lựa chọn sai lầm của mình.
Chỉ biết kêu la vì đau đớn mỗi lần thay băng, rửa vết thương. Dù đã được trích rạch và dẫn lưu ổ áp-xe sau tai biến do tiêm chất làm đầy vào vùng mông, bệnh nhân này vẫn phải đối mặt với những di chứng nặng nề, kéo dài.
Bệnh nhân chia sẻ: “Lúc tiêm xong thì tôi bị tụt huyết áp. Tối đến bắt đầu sốt, đau dữ dội, lăn lộn, nôn mửa không dứt. Cơn đau như xé da xé thịt, không thể chịu nổi".
Bác sĩ Võ Văn Việt, Khoa Phẫu thuật Tạo hình và Vi phẫu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết: “Người thực hiện mang dụng cụ đến tận nhà để tiêm thì không thể đảm bảo điều kiện vô trùng – từ dụng cụ cho đến vị trí tiêm. Chất làm đầy sau khi tiêm còn phân tán rải rác trong các mô, thậm chí lan vào cơ và mỡ vùng hông. Điều này khiến bệnh nhân đối mặt với nguy cơ bị áp-xe trở lại".
Không lường hết được những rủi ro từ các tai biến thẩm mỹ, bệnh nhân này đã lựa chọn dịch vụ nâng mũi tại nhà với chi phí rẻ. Tuy nhiên, sau một thời gian, mũi bắt đầu biến dạng nghiêm trọng.
Bệnh nhân chia sẻ: "Đây là mũi em khi biến chứng đã nặng, bác sĩ không còn cách nào khác ngoài việc phải rút sụn. Lúc đầu họ tư vấn là nâng mũi để thay đổi phong thủy, cải thiện dáng mặt, có thể ‘đổi vận’. Nhưng vận may chưa thấy đâu, chỉ thấy vận xấu ập tới."
Tại các cơ sở y tế, ngày càng ghi nhận nhiều ca cấp cứu do biến chứng từ các dịch vụ thẩm mỹ "chui". Phần lớn bệnh nhân nhập viện muộn, khi tình trạng đã nhiễm trùng nặng, thậm chí hoại tử mô.
Việc xử lý các tai biến do thẩm mỹ "chui" gây ra không hề đơn giản. Không chỉ là những tổn thương thể chất, mà các bệnh nhân còn phải đối mặt với sang chấn tâm lý kéo dài khi cơ thể không còn nguyên vẹn như trước. Và đến lúc này, sự hối hận cũng đã trở nên muộn màng.
Đã đến lúc cần có những chế tài mạnh mẽ, đủ sức răn đe đối với các hành vi khám, chữa bệnh không phép tại các cơ sở làm đẹp. Nếu công tác kiểm tra, giám sát chưa được thực hiện một cách quyết liệt, và người dân còn xem nhẹ tính an toàn trong thẩm mỹ, thì việc tái diễn vi phạm – và kéo theo đó là những nạn nhân mới – sẽ vẫn tiếp tục xảy ra.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!