Theo Kết luận số 46/KL-TTr ngày 10/02/2025 của Thanh tra tỉnh Hòa Bình, cơ quan này đã tiến hành thanh tra 26 công trình thuộc các đơn vị khác nhau trên địa bàn huyện Lương Sơn với tổng mức đầu tư phê duyệt hơn 196,2 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng hơn 158,3 tỷ đồng. Qua kiểm tra, Thanh tra tỉnh phát hiện tổng giá trị sai phạm hơn 6,36 tỷ đồng.
Sai phạm lớn nhất nằm ở phần chi phí xây lắp, với tổng số tiền bị tính sai hơn 3,6 tỷ đồng. Trong đó, chi phí thiết kế, dự toán tính sai vượt giá trị thực tế hơn 3,1 tỷ đồng, và thi công thiếu khối lượng hơn 488 triệu đồng. Đáng chú ý, tại công trình Nhà làm việc số 2 của UBND huyện, tổng hợp dự toán thiết bị được duyệt tạm tính là 3,7 tỷ đồng, nhưng khi đối chiếu với dự toán chi tiết thì con số thực tế chỉ là 1,44 tỷ đồng, dẫn đến việc vượt giá trị chi phí thiết bị hơn 2,25 tỷ đồng.
Ngoài ra, kết luận thanh tra cũng chỉ ra nhiều khoản chi không hợp lý khác, bao gồm chi phí quản lý dự án tính sai hơn 202 triệu đồng và chi phí tư vấn đầu tư xây dựng sai hơn 307 triệu đồng. Những sai phạm này không chỉ gây thất thoát ngân sách nhà nước mà còn làm ảnh hưởng đến tiến độ cũng như chất lượng của các công trình xây dựng trên địa bàn huyện.
Bên cạnh các vấn đề tài chính, Thanh tra tỉnh cũng phát hiện nhiều dự án tại huyện Lương Sơn bị chậm tiến độ hoặc chưa bàn giao đúng hạn. Cụ thể, công trình Sửa chữa nhà lớp học và các hạng mục phụ trợ trường Tiểu học và THCS Bãi Lạng, dù đã hoàn thành trong quý I/2024, nhưng đến thời điểm thanh tra vẫn chưa được bàn giao đưa vào sử dụng.
Tương tự, công trình Nhà làm việc số 2 của UBND huyện Lương Sơn, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm chủ đầu tư, tính đến ngày 03/10/2024 vẫn chưa hoàn thiện, chậm 38 ngày so với kế hoạch. Một số công trình khác cũng bị chỉ ra những bất cập trong quá trình triển khai, như cải tạo, nâng cấp đường giao thông xã Cư Yên, tiểu khu Đồng Bái hay sửa chữa hồ Bi, xã Cư Yên.
Những chậm trễ này không chỉ làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu sử dụng của người dân và các cơ quan liên quan.
Theo Thanh tra tỉnh Hòa Bình, nguyên nhân dẫn đến những sai phạm trên xuất phát từ sự lỏng lẻo trong công tác quản lý đầu tư xây dựng. Trách nhiệm chính thuộc về các đơn vị tư vấn thiết kế bản vẽ thi công, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, dự toán, thẩm tra thiết kế, dự toán, tư vấn giám sát thi công và tư vấn quản lý dự án. Bên cạnh đó, các chủ đầu tư cũng phải chịu trách nhiệm khi chưa thực hiện đầy đủ vai trò kiểm soát, giám sát chặt chẽ các công trình.
Để xử lý sai phạm, Chánh Thanh tra tỉnh Hòa Bình đã ban hành các quyết định thu hồi tổng số tiền 396,1 triệu đồng và yêu cầu các chủ đầu tư giảm hợp đồng hoặc giảm trừ giá trị nghiệm thu, thanh toán với số tiền hơn 3,7 tỷ đồng. Đồng thời, yêu cầu thực hiện điều chỉnh lại dự toán, giảm trừ chi phí thiết bị tạm tính số tiền hơn 2,25 tỷ đồng.
UBND huyện Lương Sơn được chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan, đồng thời xem xét xử lý vi phạm hành chính đối với các đơn vị có sai phạm. Ngoài ra, huyện cũng phải rà soát, chấn chỉnh lại công tác quản lý đầu tư xây dựng để tránh lặp lại các sai phạm tương tự trong tương lai.
Những sai phạm trong công tác quản lý đầu tư tại huyện Lương Sơn cho thấy vẫn còn nhiều lỗ hổng trong quá trình lập kế hoạch, triển khai và giám sát các dự án sử dụng ngân sách nhà nước. Nếu không có các biện pháp siết chặt quản lý và xử lý nghiêm minh, tình trạng lãng phí, thất thoát ngân sách sẽ tiếp tục diễn ra, gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả đầu tư công và chất lượng các công trình phục vụ dân sinh.
Việc thanh tra và công bố kết quả công khai lần này là một động thái quan trọng, góp phần nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm trong công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Trong thời gian tới, các cơ quan chức năng cần tiếp tục theo dõi, giám sát việc khắc phục sai phạm, đồng thời có những biện pháp mạnh tay hơn để đảm bảo mọi công trình xây dựng đều được thực hiện đúng quy định, đúng tiến độ và đạt chất lượng như cam kết.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!