Đảo lộn cuộc sống vì lò mổ không phép
Theo phản ánh của người dân, khu vực chợ Sáng xã Hữu Văn, huyện Chương Mỹ có 37 lò mổ không phép, hoạt động từ 12h đêm hôm trước tới 4h sáng hôm sau. Mỗi đêm, từ vài trăm tới cả nghìn con lợn bị giết mổ mà không có bất kỳ một biện pháp xử lý môi trường nào. Mùi hôi từ phân, tiết và nước thải bốc lên nồng nặc khắp khu vực, khiến cuộc sống của nhiều hộ dân xung quanh bị đảo lộn.
Thịt lợn sau khi giết mổ không qua kiểm dịch nhanh chóng được vận chuyển đi tiêu thụ mà không cần đóng dấu kiểm dịch. Đáng nói, tình trạng này diễn ra công khai suốt 10 năm khiến cuộc sống của người dân bị đảo lộn và tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe người tiêu dùng.
Chị Lưu Thị H, một người dân sống cách các lò giết mổ lợn chợ Sáng Hữu Văn chừng 50m tỏ ra khó chịu nói: "Đêm nào chúng tôi cũng bị tra tấn bởi tiếng giết mổ, lợn kêu la thảm thiết, rất ám ảnh. Tiếng người gọi nhau í ới, tiếng dao thớt, tiếng xe cộ chạy rầm rập… Đêm không ngủ yên giấc nên ngày cứ vật vờ thiếu ngủ, làm việc rất mất tập trung."
Người dân sinh sống xung quanh khu vực này 10 năm qua rất khổ, vừa ô nhiễm tiếng ồn vừa phải chịu cảnh ô nhiễm môi trường trầm trọng. Ảnh: Diễm Hương
"10 năm qua dân chúng tôi sống rất khổ, vừa ô nhiễm tiếng ồn, vừa phải chịu cảnh ô nhiễm môi trường trầm trọng. Nhà nào nhập lợn về mổ ngay còn đỡ mùi, có những nhà nhập về nhiều nhưng cả tuần không dọn chuồng, mùi hôi thối bốc lên rất kinh khủng. Phản ánh lên chính quyền địa phương rất nhiều lần nhưng tình trạng không mấy cải thiện." - anh Nguyễn Văn T, người dân khu chợ Sáng, Hữu Văn bức xúc kể.
Quy định chặt, thực thi lỏng
Theo quy định, lò mổ hợp pháp phải đáp ứng nhiều tiêu chí như: Phải có giấy phép hoạt động, phải có kiểm dịch/kiểm soát thú y, cơ sở vật chất phải đảm bảo theo tiêu chuẩn, công tác vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm phải tuân thủ theo quy trình nghiêm ngặt.
Tại nhiều lò mổ không phép tại sợ Sáng Hữu Văn, lợn được giết mổ ngay trên nền xi măng lênh láng nước thải, bốc mùi hôi thối. Ảnh: Diễm Hương
Vậy nhưng, nhiều lò mổ không phép tại chợ Sáng Hữu Văn lợn được giết mổ ngay trên nền xi măng lênh láng nước thải, bốc mùi hôi thối. Dụng cụ giết mổ không đảm bảo vệ sinh, không có kiểm dịch của cơ quan thú y. Một số người lao động ở đây thậm chí không đeo găng tay hay mặc đồ bảo hộ thản nhiên kéo lê thịt trên nền bẩn dính đầy tiết, phân, máu...
Ông Phùng Huy Công, Phó Chủ tịch UBND xã Hữu Văn, huyện Chương Mỹ, cho biết: "Việc kéo lê thịt lợn dưới nền là không được phép, vi khuẩn có hại sẽ nhiễm vào thực phẩm. Dù biết trong khâu giết mổ, sơ chế còn nhiều bất cập, nhưng hơn 10 năm qua, chính quyền vẫn chưa thể xóa bỏ hay di dời các lò giết mổ không phép này".
Theo quy định, động vật trước khi giết mổ phải được cán bộ thú y kiểm tra, quá trình giết mổ, sơ chế phải được giám sát chặt chẽ, và khi xuất xưởng phải có dấu kiểm soát dịch bệnh. Thế nhưng, trong suốt thời gian phóng viên Thời báo VTV ghi nhận, không thấy sự xuất hiện của lực lượng chức năng. Một số cơ sở hoạt động ngay trong khu dân cư mà không có bất kỳ biện pháp kiểm dịch hay bảo đảm vệ sinh nào. Những con lợn chưa qua kiểm tra được đưa thẳng vào lò mổ, sau đó được mang đi tiêu thụ mà không cần đóng dấu kiểm dịch.
Việc kéo lê thịt lợn dưới nền sẽ khiến vi khuẩn có hại sẽ nhiễm vào thực phẩm. Ảnh: Diễm Hương
Liên quan đến nội dung này, bà Nguyễn Thanh Hương, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Chương Mỹ, phân trần: "Công tác kiểm dịch tại các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, không phép mới dừng lại ở việc các nhân viên thú y tăng cường kiểm tra. Chứ không đóng dấu kiểm dịch, nên thịt đưa ra thị trường từ những lò mổ này có thể sẽ tiềm ẩn nguy cơ có hại cho sức khỏe người dùng."
Nguy cơ mang bệnh từ thịt không kiểm dịch
Hệ lụy của tình trạng giết mổ không đảm bảo an toàn thực phẩm đã từng gây hậu quả nghiêm trọng. Tháng 12/2024, sau 5 tiếng mổ lợn chết không rõ nguyên nhân, một người đàn ông 32 tuổi ở Chương Mỹ có triệu chứng sốt rét run, mệt mỏi, đau bụng, nôn. Sau đó, anh rơi vào tình trạng xuất huyết hoại tử, phù toàn thân, rối loạn đông máu… Bệnh nhân được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn do dương tính với vi khuẩn liên cầu lợn (Streptococcus suis).
Chia sẻ về vụ việc này, ông Phùng Huy Công, Phó chủ tịch UBND xã Hữu Văn thừa nhận rằng công tác kiểm soát, kiểm dịch tại địa phương vẫn còn nhiều bất cập. Việc phát hiện vi phạm chủ yếu dựa vào nguồn tin từ người dân, trong khi đội ngũ thú y cơ sở quá mỏng, không đủ để bao quát hết. Ông dẫn chứng: "Năm 2024, qua nguồn tin của người dân, chúng tôi phát hiện trường hợp anh Nguyễn B.M tích trữ thực phẩm nhiễm vi khuẩn E. coli. Trước đó cũng phát hiện một số trường hợp liên quan đến lợn chết, chúng tôi đã phối hợp với huyện thành lập đoàn xử lý vi phạm và mang đi tiêu hủy."
Những vụ việc đau lòng như nhiễm vi khuẩn liên cầu lợn hay phát hiện thực phẩm nhiễm khuẩn E. coli chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Khi những con lợn không qua kiểm dịch vẫn ngày ngày được giết mổ công khai, nguy cơ lây nhiễm bệnh từ động vật sang người trở thành hiểm họa rình rập. Không những thế, tại các chợ dân sinh người tiêu dùng rất khó nhận biết đâu là thịt được kiểm soát chặt chẽ và đâu là thịt được giết mổ tại các lò mổ tự phát.
Những lỗ hổng trong kiểm soát giết mổ không phép không chỉ đe dọa sức khỏe người tiêu dùng mà còn làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần mạnh tay hơn, chặn đứng tình trạng lợn không cần kiểm dịch vẫn giết mổ công khai. Điều này không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn góp phần minh bạch hóa chuỗi cung ứng thực phẩm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!