Kết nối đường sắt là một trong những ưu tiên hàng đầu trong hợp tác giữa Việt Nam và Trung Quốc. Trong đó, tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng được xác định là dự án trọng điểm, đang được Đảng và Nhà nước chỉ đạo quyết liệt để sớm triển khai thực hiện.
Tuyến đường sắt này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối giao thương hàng hóa từ cảng biển Hải Phòng, qua Trung Quốc đến các nước châu Âu và ngược lại. Qua đó, không chỉ góp phần thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế.
Hiện nay, các địa phương đang tích cực chuẩn bị cho dự án. Mục tiêu đặt ra là phải khởi công một số gói thầu ngay trong cuối năm nay.
Thành phố Hải Phòng đang chủ động chuẩn bị mặt bằng phục vụ dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, trong đó khu đất rộng 8ha sẽ được sử dụng làm một trong các khu tái định cư.
Tổng kinh phí dự kiến cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng lên tới gần 5.900 tỷ đồng. Bên cạnh đó, thành phố cũng đề xuất bố trí thêm 5.100 tỷ đồng để đầu tư xây dựng một nhánh đường sắt kết nối từ tuyến chính đến khu cảng Nam Đồ Sơn.
Như vậy, tổng mức đóng góp của Hải Phòng cho dự án này lên tới gần 11.000 tỷ đồng, thể hiện quyết tâm cao của địa phương trong việc thúc đẩy tiến độ và hiệu quả triển khai tuyến đường sắt chiến lược này.
Ông Nguyễn Đức Thọ, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP Hải Phòng cho biết: "Trên tinh thần đó chúng tôi đã họp ban chỉ đạo và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các địa phương, các thành phần và hiện nay chúng tôi đã đi thực địa và thực hiện tổ chức triển khai dự án giải phóng mặt bằng cũng như xây dựng tái định cư".
Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng sẽ có điểm cuối tại khu cảng nước sâu Lạch Huyện, một trong những cảng biển quan trọng nhất của thành phố Hải Phòng.
Trên địa bàn thành phố, tuyến đường sắt có tổng chiều dài khoảng 66km, bao gồm tuyến chính và hai tuyến nhánh kết nối đến các khu vực cảng lớn là Đình Vũ và Nam Đồ Sơn.
Nghị quyết 187/2025 của Quốc hội đã thông qua 18 cơ chế chính sách đặc thù như địa phương được ứng trước vốn để giải phóng mặt bằng, cấp có thẩm quyền phê duyệt dự án mà không cần điều chỉnh quy hoạch liên quan hay áp dụng hình thức chỉ định thầu. Dự án có tổng mức đầu tư gần 8,4 tỷ USD, tương đương hơn 203 nghìn tỷ đồng, dùng vốn ngân sách Nhà nước huy động từ các nguồn ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, trái phiếu Chính phủ, các nguồn vốn hợp pháp khác và có thể sử dụng cả nguồn vốn vay có lãi suất hợp lý.
Ông Nguyễn Khánh Tùng, Phó Giám đốc Ban quản lý dự án đường sắt, Bộ Xây dựng cho biết: "Hiện tại chúng tôi cũng đang phối hợp với các cục vụ của Bộ Xây dựng chuẩn bị các điều kiện để báo cáo Bộ Tài chính, phối hợp với các cơ quan làm việc với các nhà tài trợ phía cơ quan hữu quan để tìm kiếm các nguồn vốn để thực hiện dự án".
Việc đầu tư dự án được kỳ vọng tạo tiền đề, động lực phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; đáp ứng nhu cầu vận tải, mở ra không gian phát triển kinh tế mới.
Tuyến đường sắt này sẽ phấn đấu hoàn thành vào năm 2030, giúp rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa giữa Trung Quốc và Việt Nam. Đặc biệt là tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, vốn là một trong những tuyến giao thương quan trọng giữa hai nước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!