Trong thời đại công nghệ phát triển và áp lực công việc ngày càng lớn, nhiều người trẻ chi rất nhiều thời gian cho cuộc sống cá nhân, họ cho rằng sự thoải mái là ưu tiên hàng đầu, từ đó khái niệm "work - life balance" - cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân, ngày càng được nhắc đến nhiều. Tuy nhiên, trong nhịp sống hiện đại, không phải ai cũng có thể duy trì được sự cân bằng này, đặc biệt là những người trẻ tuổi, tất cả đều đang phải vật lộn với áp lực.
Theo khảo sát gần đây của Công ty Vietnam Works, hơn 65% nhân viên văn phòng cho biết họ vẫn tiếp tục xử lý công việc sau giờ làm, dù không được yêu cầu trực tiếp. Dù khái niệm "hết giờ làm là nghỉ" ngày càng phổ biến, nhưng không phải ai cũng có thể tách bạch hoàn toàn công việc. Một số ngành nghề yêu cầu nhân viên luôn sẵn sàng nhận email, tin nhắn hoặc xử lý công việc gấp ngay cả ngoài giờ. Điều này phần lớn xuất phát từ tâm lý lo lắng về hiệu suất công việc, áp lực từ cấp trên và sự phát triển của công nghệ khiến ranh giới giữa công việc và cuộc sống trở nên mờ nhạt.
Sự đánh đổi này khiến nhiều người rơi vào vòng luẩn quẩn làm việc để có thu nhập, nhưng lại mất đi thời gian để tận hưởng cuộc sống mà họ đang cố gắng xây dựng.
Nhiều người làm việc tự do (freelancer) cho rằng, họ có thể dễ dàng kiểm soát thời gian hơn so với nhân viên văn phòng. Tuy nhiên, việc không có khung giờ làm việc cố định khiến nhiều freelancer rơi vào trạng thái làm việc liên tục mà không có ranh giới rõ ràng giữa công việc và cuộc sống cá nhân.
Vì không có lịch làm việc cố định, nhiều freelancer phải chủ động sắp xếp thời gian hợp lý. Nhưng nếu không kiểm soát tốt, họ có thể nhanh chóng rơi vào tình trạng kiệt sức rất dễ chán nản.
Với những người đã lập gia đình, việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống không chỉ là vấn đề của cá nhân, mà còn liên quan đến trách nhiệm với gia đình. Đối với họ, thời gian sau giờ làm không hẳn là thời gian nghỉ ngơi, mà là lúc để lo toan những công việc khác như chăm sóc con cái, dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn. Không những thế, nhiều phụ nữ còn chịu áp lực từ quan niệm xã hội, rằng họ phải làm tốt cả vai trò ngoài xã hội lẫn vai trò trong gia đình, dẫn đến những áp lực, căng thẳng kéo dài.
Để cải thiện tình trạng work-life balance, mỗi người cần xác định ranh giới rõ ràng giữa giờ làm và thời gian nghỉ, nên quản lý thời gian hiệu quả qua việc lên lịch công việc và giải trí, biết từ chối những việc không cần thiết, cũng như chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần thông qua các hoạt động thể dục và thiền định.
Đồng thời, doanh nghiệp nên xây dựng chính sách linh hoạt như làm việc từ xa, khuyến khích nhân viên nghỉ ngơi sau giờ làm, đánh giá hiệu suất dựa trên kết quả thay vì số giờ làm việc và tạo môi trường làm việc thân thiện, hỗ trợ sức khỏe tinh thần để giúp nhân viên cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân.
Work-life balance không phải là một khái niệm xa vời, nhưng để đạt được nó, cả cá nhân và doanh nghiệp cần thay đổi tư duy và cách tiếp cận. Nếu không có sự điều chỉnh, nhiều người vẫn sẽ tiếp tục bị cuốn vào guồng quay công việc mà quên mất rằng, làm việc là để sống tốt hơn, chứ không phải để đánh đổi cuộc sống.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!