Ảnh minh họa.
Theo đó, các địa phương sẽ phải thực hiện kiểm kê khí thải định kỳ, tích hợp dữ liệu vào hệ thống quốc gia và công khai thông tin.
Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Lê Hoài Nam cho biết, đơn vị đang tích cực rà soát và tham mưu xây dựng các chính sách mang tính chiến lược, lâu dài, như triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí và Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí cấp tỉnh đã được phê duyệt.
Xây dựng, thiết lập mạng lưới các trạm quan trắc không khí tự động, liên tục đủ lớn, đảm bảo cho việc quan trắc, thu nhận, truyền dẫn số liệu giúp các cơ quan quản lý có thể theo dõi, giám sát, cảnh báo, dự báo được xu thế, diễn biến chất lượng môi trường không khí.
Trước mắt, đối với tình trạng ô nhiễm không khí do phương tiện giao thông, ông Nam thông tin: "Tiêu chuẩn khí thải trong giao thông đang được siết chặt. Cục đang xem xét xây dựng quy chuẩn khí thải cụ thể cho xe ô tô, xe gắn máy. Cùng với đó, thiết lập các khu vực hạn chế xe cá nhân trong giờ cao điểm, nhất là tại các khu vực đông dân cư và trung tâm thành phố, cũng là phương pháp quan trọng nhằm giảm ùn tắc và ô nhiễm".
Để giảm ô nhiễm không khí hiệu quả, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia giai đoạn 2025-2030, tập trung kiểm soát nguồn phát thải, giám sát chất lượng không khí và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Kế hoạch ưu tiên cải thiện môi trường tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Dự thảo kế hoạch gồm 9 nhóm giải pháp về năng lượng, giao thông, nguồn thải và xây dựng. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ xây dựng hệ thống quan trắc khí thải, áp dụng AI, Big Data vào dự báo ô nhiễm và phát triển "Nhãn Sinh thái" cho giao thông xanh.
Bộ cũng đang xem xét việc xây dựng và vận hành hệ thống quan trắc và cơ sở dữ liệu khí thải để kiểm soát nguồn phát sinh khí thải. Khi đó, các địa phương sẽ phải thực hiện kiểm kê khí thải định kỳ, tích hợp dữ liệu vào hệ thống quốc gia và công khai thông tin.
Cục Môi trường đang xây dựng lộ trình kiểm soát chất lượng nhiên liệu, dự kiến trình Thủ tướng trước tháng 9, cũng như hoàn thiện nghị định xử phạt vi phạm môi trường và tiêu chuẩn khí thải địa phương. Các hướng dẫn kiểm kê phát thải và chính sách ưu đãi cho phương tiện xanh, xe điện cũng đang được nghiên cứu.
Dự thảo đề ra kế hoạch phát triển giao thông công cộng, hỗ trợ chuyển đổi sang phương tiện xanh và xây dựng hạ tầng bền vững với các mô hình thí điểm như vùng phát thải thấp ở Hà Nội, đổi xe máy cũ lấy xe điện, trợ giá vé công cộng cho học sinh - sinh viên.
Về kiểm soát bụi, cơ quan chức năng sẽ hạn chế hoạt động xây dựng vào giờ ô nhiễm cao, tăng cường vệ sinh đô thị, tái chế chất thải và che phủ đất trống. Các bệnh viện, trường học cũng sẽ thí điểm lắp đặt công nghệ lọc không khí.
Thống kê cho thấy, năm 2022, TP. Hà Nội có 8,4 triệu dân, hơn 6 triệu xe mô tô, 686.755 xe ô tô và gần 2.000 cơ sở sản xuất có phát sinh khí thải. TP Hồ Chí Minh có gần 9 triệu dân, hơn 7,3 triệu xe máy, 637.323 ô tô và 2.708 nhà máy phát sinh khí thải.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!