Khủng long luôn là một trong những loài động vật bí ẩn nhất lịch sử Trái Đất. Vì chỉ còn lại hóa thạch rải rác, việc nghiên cứu hành vi của chúng từng là điều gần như bất khả thi. Tuy nhiên, những đột phá trong công nghệ đã giúp các nhà khoa học tái tạo cuộc sống của loài khủng long một cách chính xác hơn bao giờ hết.
Giải mã màu sắc khủng long
Trước đây, khi nghĩ đến khủng long, chúng ta chỉ có thể đoán chúng có màu gì. Nhưng giờ đây, kính hiển vi điện tử đã giúp các nhà khoa học tìm thấy dấu vết sắc tố trong lông vũ hóa thạch, từ đó xác định màu sắc thực sự của chúng.
Ví dụ, loài khủng long có lông vũ Anchiornis được xác định có màu đen, trắng và cam - điều này chứng tỏ một số loài khủng long có thể có màu sắc sặc sỡ để thu hút bạn tình giống như loài chim ngày nay.
Khủng long ăn gì?
Khi tìm thấy hóa thạch của khủng long ăn thịt có xương của loài khác bên trong, ta có thể khẳng định chúng đã ăn con mồi này. Nhưng có phải chúng đi săn hay chỉ ăn xác thối?
Thực tế, xương là phần dễ hóa thạch nhất, nhưng còn cơ bắp, nội tạng, hay thậm chí côn trùng - những thứ có thể chiếm phần lớn chế độ ăn của khủng long - lại không còn dấu vết. Điều đó cho thấy, một hóa thạch có thể chỉ là bằng chứng cho một lần ăn duy nhất, không phải thói quen ăn uống thường xuyên.
Đọc vị bộ não khủng long
Một trong những bước tiến quan trọng nhất là công nghệ quét CT cho phép các nhà nghiên cứu tái tạo hình dạng não khủng long từ hộp sọ hóa thạch.
Não khủng long ăn thịt như Velociraptor có vùng xử lý thị giác lớn, cho thấy chúng có thể là những kẻ săn mồi thông minh. Trong khi đó, khủng long ăn cỏ như Triceratops lại có não nhỏ hơn, phù hợp với lối sống ít cần đến chiến lược săn mồi. Phát hiện này có thể giúp xác định loài nào thông minh, loài nào chỉ hoạt động theo bản năng.
Khủng long sống theo bầy đàn?
Việc tìm thấy nhiều hóa thạch của cùng một loài tại một nơi không có nghĩa là chúng sống theo bầy. Có thể chúng chỉ chết cùng nhau do thảm họa thiên nhiên như lũ lụt hay núi lửa.
Có thể nhìn vào một ví dụ khác, nếu chỉ dựa vào hổ và báo đốm, ta có thể nghĩ rằng mọi loài mèo lớn đều sống đơn độc. Nhưng thực tế, sư tử và báo gê-pa đực... sống theo bầy. Với loài khủng long, một số có thể sống theo bầy, một số sống đơn độc, và một số thay đổi hành vi theo từng giai đoạn.
Với số lượng nhà nghiên cứu khủng long ngày càng tăng và công nghệ ngày càng phát triển, chúng ta đang dần chạm tay vào bí mật của thế giới khủng long.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!