Nửa thế kỷ sau ngày đất nước Việt Nam thống nhất, tinh thần đấu tranh vì độc lập và khát vọng hòa bình của người Việt Nam vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều người Mỹ – những người từng tham chiến, phản chiến, hoặc đơn giản là những người đang tìm hiểu và gắn bó với Việt Nam.
Ông David Thomas – cựu binh Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam – giờ đây là một họa sỹ, nhà sưu tầm và nghiên cứu về Việt Nam. Ngôi nhà của ông ở Mỹ chất đầy những kỷ vật từ hơn 30 lần ông trở lại Việt Nam. Từng đứng ở "phía bên kia" trong cuộc chiến, nhưng khi có cơ hội trở lại mảnh đất này, ông đã chọn con đường sáng tác nghệ thuật, viết sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
"Một năm phơi nhiễm chất độc da cam khiến tôi mắc bệnh Parkinson. Nhưng bạn bè Việt Nam của tôi sống trong điều kiện ấy suốt hàng thập kỷ. Họ có thể mắc bệnh giống tôi, hoặc thậm chí nặng hơn. Tôi vẽ, tôi viết để nói thay họ, để chính phủ Mỹ không thể ngoảnh mặt trước nỗi đau này", ông David chia sẻ.
Một người Mỹ khác, bà Susan Schnall – cựu y tá quân y – đã có một hành trình đặc biệt: từ người phục vụ trong chiến tranh trở thành người đấu tranh vì công lý cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. Từng bị bắt giam vì kêu gọi binh lính phản chiến, nhưng bà chưa từng hối tiếc. Chiếc khăn rằn luôn hiện diện trên cổ bà là biểu tượng cho sự đồng hành và tình yêu bà dành cho Việt Nam.
"Cuộc đấu tranh của người dân Việt Nam đã thay đổi cuộc đời tôi. Nó khiến tôi tin rằng người yếu hơn vẫn có thể chiến thắng, vẫn có thể tạo nên sự thay đổi trước một thế lực lớn mạnh hơn rất nhiều", bà Susan xúc động chia sẻ.
Tinh thần ấy còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ. Jon Formella, tên tiếng Việt là Trường Giang, hiện đang theo học Thạc sĩ Luật tại Đại học Columbia (Mỹ), sau khi hoàn thành Thạc sĩ Lịch sử Việt Nam. "Tôi muốn trở thành cầu nối trong quan hệ Việt - Mỹ, không chỉ về chính trị, mà cả văn hóa, kinh tế. Tôi hy vọng một ngày nào đó được làm việc tại Việt Nam trong lĩnh vực luật", Jon chia sẻ.
Sau 50 năm, quan hệ Việt - Mỹ ngày càng phát triển. Số lượng sinh viên Việt Nam học tập tại Mỹ liên tục gia tăng. Ngược lại, ngày càng có nhiều thanh niên Mỹ, như Jon, mong muốn tìm hiểu và gắn bó với Việt Nam. Những kết nối chân thành này cho thấy sức mạnh của hòa bình và khát vọng xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn giữa hai dân tộc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!