Giao diện trang web mới về COVID-19 của Nhà Trắng.
5 luận điểm chứng minh nguồn gốc COVID-19
Ngày 18/4, Nhà Trắng ra mắt một chuyên trang về COVID-19. Trang web Covid.gov trước đây tập trung vào việc quảng bá thông tin về vaccine và xét nghiệm, giờ đây được chuyển giao diện thành hình ảnh toàn thân của Tổng thống Donald Trump và những lời chỉ trích các chính sách phòng chống đại dịch dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.
Chuyên trang này cũng nhắm vào ông Anthony Fauci, cựu cố vấn y tế trưởng của ông Biden, vì đã ủng hộ giả thuyết "COVID-19 có nguồn gốc tự nhiên".
Nhà Trắng đã chuyển hướng website COVID.gov đến một trang đích mới có tên "Rò rỉ phòng thí nghiệm: Nguồn gốc thực sự của COVID-19", đưa ra lập luận 5 điểm cho giả thuyết rằng loại virus này rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc.
Chuyên trang mới dường như sử dụng các lý thuyết từ báo cáo cuối cùng của Tiểu ban Chọn lọc do Đảng Cộng hòa lãnh đạo về Đại dịch do virus Corona gây ra, được công bố vào tháng 12/2024. Cho đến thời điểm đó, chưa bao giờ có sự đồng thuận hoặc "bằng chứng rõ ràng" để giải thích nguyên nhân gây ra đại dịch.
Giao diện trang web mới về COVID-19 của Nhà Trắng.
Bằng chứng mà Nhà Trắng đưa ra cho giả thuyết COVID-19 rò rỉ từ phòng thí nghiệm Trung Quốc bao gồm các luận điểm sau:
- Virus COVID-19 sở hữu một đặc điểm sinh học không có trong tự nhiên.
- Dữ liệu cho thấy tất cả các trường hợp COVID-19 đều bắt nguồn từ một lần lây nhiễm duy nhất sang người. Điều này trái ngược với các đại dịch trước đây, khi có sự lây truyền qua nhiều vật chủ.
- Vũ Hán là nơi đặt phòng nghiên cứu SARS hàng đầu của Trung Quốc, nơi có lịch sử tiến hành nghiên cứu tăng chức năng (biến đổi gen và tăng cường sinh vật) ở mức độ an toàn sinh học không đầy đủ.
- Các nhà nghiên cứu của Viện Virus học Vũ Hán (WIV) đã bị ốm với các triệu chứng giống COVID-19 vào mùa thu năm 2019, nhiều tháng trước khi COVID-19 được phát hiện tại một khu chợ động vật.
- Theo hầu hết các biện pháp khoa học, nếu có bằng chứng về nguồn gốc tự nhiên của COVID-19 thì chắc hẳn nó đã xuất hiện. Nhưng điều đó đã không xảy ra.
Một nghiên cứu ước tính, đại dịch COVID-19 đã cướp đi tính mạng của ít nhất 18 triệu người. (Ảnh: AFP/Getty)
Chuyên trang còn bao gồm các tuyên bố rằng các quan chức chính phủ, bao gồm cả cựu Giám đốc Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm NIAID, Tiến sĩ Anthony Fauci, đã giúp biên tập và sau đó đăng tải một bài báo nghiên cứu về nguồn gốc của COVID-19 được xuất bản vào năm 2020, trong đó ủng hộ giả thuyết "nguồn gốc tự nhiên". Tuy nhiên, chuyên trang mới cho thấy mục đích rõ ràng của bài báo này là làm mất uy tín của thuyết rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Đây không phải là lần đầu tiên, Nhà Trắng nêu rõ lập trường của mình về nguồn gốc của COVID-19. Vào tháng 1 năm nay, Tổng thống Donald Trump đã nói rằng COVID-19 "làm căng thẳng" mối quan hệ của ông với Chủ tịch Tập Cận Bình.
"Tôi rất thích Chủ tịch Tập. Tôi luôn thích ông ấy. Chúng tôi có mối quan hệ rất tốt. Tôi chắc chắn rằng COVID-19 đã làm căng thẳng mối quan hệ với rất nhiều người, và chúng tôi cũng vậy", ông Trump phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới hồi tháng 1/2025.
Những tuyên bố mới nhất của Nhà Trắng về nguồn gốc đại dịch COVID-19 được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang do vấn đề thuế quan và vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ sẵn sàng nhượng bộ.
Nguồn gốc của đại dịch COVID-19 gây tranh cãi chưa có hồi kết
Các lý thuyết phổ biến về nguồn gốc COVID-19 dường như luôn tập trung vào hai kịch bản: hoặc tiếp xúc tự nhiên với động vật bị nhiễm bệnh hoặc rò rỉ phòng thí nghiệm một cách tình cờ.
Không có "bằng chứng rõ ràng" và quyền truy cập hạn chế vào dữ liệu khiến các cuộc thảo luận khoa học đã diễn ra trong một làn khói mù.
Vào tháng 10/ 2021, Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ đã công bố một báo cáo được giải mật về quan điểm của cộng đồng tình báo đối với nguồn gốc COVID-19, trong đó nghiêng về sự lan truyền tự nhiên, nhưng thể hiện sự chia rẽ. Một báo cáo được giải mật sau đó được công bố vào năm 2023 nói rằng các cơ quan Hoa Kỳ nhìn chung đều đồng ý rằng loại virus này không được phát triển thành vũ khí sinh học và các nhà lãnh đạo Trung Quốc không biết về loại virus đó trước khi đại dịch toàn cầu bắt đầu.
Trụ sở Viện Virus học Vũ Hán ở Trung Quốc. (Ảnh minh họa: AP)
Tuy nhiên, báo cáo mới từ các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện nhấn mạnh thêm vào thuyết rò rỉ từ phòng thí nghiệm của COVID-19. Vào ngày 2/12/2024, cuộc điều tra kéo dài hai năm của các nghị sĩ Mỹ đã đi tới cáo buộc virus gây bệnh COVID-19 khiến hàng triệu người chết trên toàn cầu khả năng là do rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Trung Quốc.
Báo cáo dài 520 trang từ Tiểu ban đặc biệt về đại dịch COVID-19 của Hạ viện Mỹ đã đánh giá nhiều vấn đề liên quan đại dịch này, từ phản ứng cấp liên bang và cấp tiểu bang ở Mỹ cho tới nguồn gốc của virus gây bệnh COVID-19 và công tác tiêm chủng vaccine.
Mới đây, ngày 12/3/2025, kênh DW (Đức) đã đưa tin về những đánh giá của tình báo Đức đối với nguồn gốc của virus COVID-19.
Kênh truyền hình DW đã trích dẫn thông tin của Cơ quan tình báo nước ngoài của Đức (BND) cho biết, những cuộc điều tra cung cấp bằng chứng cho thấy một tai nạn, hay một sự cố không mong muốn trong phòng thí nghiệm ở Trung Quốc có khả năng dẫn đến đại dịch COVID-19. Bằng chứng mà cơ quan này thu thập được cho là chỉ ra sự tắc trách tại Viện Virus học Vũ Hán.
Trung Quốc nói gì về nguồn gốc của COVID-19?
Trung Quốc luôn phủ nhận cáo cuộc rằng phòng thí nghiệm Vũ Hán chịu trách nhiệm cho sự bùng phát của đai dịch COVID-19.
Tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 3/12/2024, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm khẳng định nhóm chuyên gia chung Trung Quốc - Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã "đưa ra kết luận khoa học có căn cứ", đó là khả năng virus COVID-19 rò rỉ từ phòng thí nghiệm "cực kỳ khó xảy ra".
"Do không có bất kỳ bằng chứng thực chất nào, cái gọi là báo cáo của Mỹ đã bịa ra những kết luận nhằm dẫn đắt, vu khống Trung Quốc và đưa ra bằng chứng sai lệch", ông Lâm nhấn mạnh.
Những tuyên bố mới nhất của Nhà Trắng về nguồn gốc đại dịch COVID-19 được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ - Trung Quốc đang leo thang và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. (Ảnh: AP)
5 năm trước, một loại virus bí ẩn xuất hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc, đánh dấu sự khởi đầu của một cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu.
Cho đến nay, nguồn gốc thực sự của virus SARS-CoV-2 gây ra đại dịch COVID-19 vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp chính xác. Các nhà khoa học cho rằng kịch bản có khả năng xảy ra nhất là nó lưu hành ở loài dơi, giống như nhiều loại virus Corona khác.
Virus này sau đó đã lây nhiễm cho một loài khác, có thể là chó gấu mèo, cầy hương... rồi lây nhiễm cho những người xử lý hoặc giết mổ những con vật đó tại một khu chợ ở Vũ Hán, nơi những ca bệnh đầu tiên ở người xuất hiện vào cuối tháng 11/2019.
Một nghiên cứu ước tính, đại dịch COVID-19 đã gây ra cái chết khoảng 18 triệu người trên khắp thế giới, trong khi hậu quả của thảm họa này vẫn tiếp tục đeo bám nền kinh tế toàn cầu và gây ra căng thẳng xã hội cho đến tận 5 năm kể từ ngày bùng phát vào năm 2020.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!