Mục đích của cuộc họp liên minh tự nguyện là nhằm thúc đẩy kế hoạch triển khai lực lượng tới Ukraine thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình trong trường hợp nước này đạt được thỏa thuận ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình với Nga trong tương lai.
Đây là cuộc họp đầu tiên của các Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đại diện cho nhóm liên minh, tiếp nối sau chuyến thăm Ukraine của các sĩ quan quân đội cấp cao Anh và Pháp hồi tuần trước. Cuộc họp lần này nhằm cụ thể hóa những nội dung đã được nhất trí từ các cuộc gặp cấp lãnh đạo trước đó. Mỹ không cử đại diện tham dự cuộc họp này.
Nhiều quốc gia tham dự khẳng định vai trò không thể thiếu của Mỹ trong tiến trình thúc đẩy hòa bình tại Ukraine. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phần Lan Annit Häkkänen nhấn mạnh Mỹ vẫn là nhân tố then chốt trong việc đảm bảo an ninh lâu dài cho Ukraine. Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Thụy Điển Pål Jonson cho rằng thành công tại Ukraine sẽ cần Mỹ tham gia dưới hình thức nào đó.
Tổng thống Ukraine Zelensky (trái), Thủ tướng Anh Keir Starmer (giữa) và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại London, Anh, tháng 3/2025 (Ảnh: Pool)
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hà Lan Ruben Brekelmans gọi sự ủng hộ của Mỹ là rất quan trọng, dù hình thức hỗ trợ có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ cấu của phái bộ châu Âu. Còn Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại EU - bà Kaja Kallas - đã xác nhận các bộ trưởng đang nỗ lực duy trì sự tham gia của Mỹ trong tiến trình này.
Trong bối cảnh Mỹ kêu gọi châu Âu phải tự đảm nhận trách nhiệm an ninh, việc xây dựng lực lượng gìn giữ hòa bình được xem là thử thách đầu tiên đối với quyết tâm tự chủ quốc phòng của châu Âu. Tùy thuộc vào nội dung thỏa thuận hòa bình Nga - Ukraine trong tương lai, thành phần và vị trí đóng quân của lực lượng gìn giữ hòa bình sẽ được xác định cụ thể.
Tuy nhiên, theo giới chức quân sự, lực lượng này nhiều khả năng sẽ không đóng tại khu vực biên giới Ukraine - Nga, mà sẽ được bố trí cách xa đường ranh giới ngừng bắn, thậm chí có thể ngoài lãnh thổ Ukraine, với nhiệm vụ chính là phản ứng nhanh trước bất kỳ cuộc tấn công nào.
Nga đến nay vẫn kiên quyết phản đối sự hiện diện quân đội nước ngoài tại Ukraine.
Các quan chức Anh từng đưa ra đề xuất về một lực lượng từ 10.000 đến 30.000 binh sỹ. Tuy nhiên, nhiều nước vẫn còn do dự, đặc biệt nếu thiếu sự hỗ trợ rõ ràng từ phía Mỹ.
Liên minh tự nguyện được hình thành như một sáng kiến riêng biệt nhằm tập hợp các quốc gia sẵn sàng tham gia vào một sứ mệnh chung triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình ở Ukraine sau khi có một thỏa thuận hòa bình hoặc ngừng bắn với Nga.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!