Kết quả bất ngờ trong cuộc bầu cử ở Greenland
Đảng Dân chủ Greenland đã giành được 29,9% số phiếu bầu - tăng lên từ mức 9,1% - trong cuộc bầu cử năm 2021. Đảng Naleraq đứng thứ 2 với 24,5% số phiếu. Cả hai đảng này đều có đường lối ủng hộ độc lập khỏi Đan Mạch, nhưng đảng Dân chủ ủng hộ cách tiếp cận chậm rãi, trong khi đảng Naleraq ủng hộ độc lập nhanh chóng.
Khoảng 40.500 cử tri Greenland đã đi bỏ phiếu trên tổng số khoảng 57.000 cư dân của hòn đảo này. Những con số trên phản ánh mong muốn của cử tri Greenland về độc lập chủ quyền.
Kết quả bầu cử chính thức sẽ chỉ được xác nhận sau vài tuần do phiếu giấy phải được vận chuyển từ các khu định cư xa xôi bằng thuyền, máy bay và trực thăng.
Thông thường, cuộc bầu cử cơ quan lập pháp tại một hòn đảo xa xôi với dân số chưa đến 60.000 người sẽ không thu hút nhiều sự chú ý của truyền thông quốc tế. Tuy nhiên, cuộc bầu cử tại Greenland lại đang trở thành tâm điểm chính trị toàn cầu sau tuyên bố gây sốc của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc sáp nhập Greenland "bằng cách này hay cách khác".
Hòn đảo này có trữ lượng khoáng sản, dầu mỏ và khí đốt tự nhiên dồi dào chưa được khai thác, nhưng nền kinh tế Greenland hiện phụ thuộc chủ yếu vào nghề cá cũng như trợ cấp hàng năm gần 1 tỷ USD từ Chính phủ Đan Mạch.
Kết quả của cuộc bầu cử lần này là chỉ dấu quan trọng về quyết định của cử tri Greenland đối với tương lai của hòn đảo chiến lược này.
Vận chuyển các thùng phiếu để kiểm phiếu trong cuộc bầu cử tại Nuuk, Greenland, ngày 11/3 (Ảnh: AP)
Ước vọng độc lập của người dân Greenland
Chị Tuuta Lynge-Larsen nói: "Tôi luôn đi bỏ phiếu, nhưng lần này dường như quan trọng hơn vì chúng tôi nhận được rất nhiều sự chú ý và chúng tôi đang là tâm điểm giữa Mỹ và châu Âu. Giờ đây, khi ông Trump làm Tổng thống Mỹ, tôi muốn đóng góp tiếng nói để nơi đây không trở thành một phần của nước Mỹ".
Ông Erik Jensen khẳng định: "Hãy nhớ rằng Greenland không phải để bán và người Greenland phải đoàn kết lại. Chúng tôi muốn tự mình đưa ra các quyết định tại Greenland".
Chị Qupanuk Olsen cho biết: "Tôi tin chắc rằng sự quan tâm từ Tổng thống Trump và phần còn lại của thế giới đang đẩy nhanh tiến trình độc lập của chúng tôi lên gấp 100 lần".
Ông Kuno Fencker chia sẻ: "Chúng tôi muốn có chủ quyền đối với Greenland. Chúng tôi hoàn toàn ý thức được rằng không thể đạt được mọi thứ, chúng tôi cần phải có các đối tác. Chúng tôi muốn có chủ quyền đất nước mình và sở hữu đất nước này theo một tiến trình đúng đắn, hướng tới nền độc lập thực sự".
Bà Augusta Jeremiassen cho rằng: "Theo quan điểm của tôi, trong tương lai, Greenland sẽ là một quốc gia độc lập, không bị ràng buộc với bất kỳ quốc gia lớn hay nhỏ nào".
Thủ hiến Greenland Mute Egede phát biểu: "Ý tưởng, tầm nhìn về việc trở thành một quốc gia độc lập và tự chủ tại ngôi nhà của chúng ta đã được ấp ủ từ lâu. Nó đã diễn ra trong nhiều thập kỷ, điều này không có gì mới, nó không chỉ vừa mới xảy ra. Và chính những điều mà những người đi trước của chúng ta đã vạch ra - bao gồm Đạo luật Tự trị và trước đó là Đạo luật Chính quyền địa phương - đã vạch ra tương lai, những bước chúng ta có thể thực hiện và nền tảng chúng ta có thể có, để tiến tới bước tiếp theo mà chính chúng ta đang cố gắng thực hiện từng bước một".
Dù người dân Greenland đã bày tỏ ý kiến của mình qua những lá phiếu nhưng các chuyên gia nhận định rằng khả năng Greenland tách khỏi Đan Mạch ngay trong nhiệm kỳ 4 năm tới là rất thấp. Quá trình này có thể kéo dài hàng thập kỷ tương tự như Brexit, khi các cuộc đàm phán với Copenhagen cần có thời gian để giải quyết những vấn đề kinh tế và chính trị phức tạp.
Nhân viên bầu cử chuẩn bị kiểm phiếu trong cuộc bầu cử cơ quan lập pháp tại Nuuk, Greenland, ngày 11/3 (Ảnh: AP)
Thách thức trên con đường độc lập
Mặc dù hầu hết người dân Greenland bày tỏ nguyện vọng độc lập, nhưng con đường đi đến chủ quyền hoàn toàn còn phải đối mặt với nhiều thách thức.
Thách thức kinh tế
Greenland phụ thuộc mạnh vào Đan Mạch về hỗ trợ kinh tế. 50% hàng xuất khẩu của Greenland là sang Đan Mạch và 60% hàng nhập khẩu là từ Đan Mạch. Một nửa dân số làm việc trong khu vực công, phần lớn được Copenhagen tài trợ thông qua các khoản trợ cấp.
Thách thức pháp lý
Để đạt được độc lập, Greenland cần thực hiện ba bước quan trọng gồm đạt được thỏa thuận với Copenhagen về cách thức tách ra, tổ chức thành công cuộc trưng cầu dân ý về độc lập và nhận được sự chấp thuận từ Quốc hội Đan Mạch.
Thách thức an ninh
Bắc Cực đang dần trở thành điểm nóng địa chính trị với sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc và Nga, không chỉ vì các vật liệu đất hiếm có giá trị mà còn vì biến đổi khí hậu đang làm tan băng biển, mở ra các tuyến đường thương mại mới. Hiện tại, an ninh của Greenland được đảm bảo nhờ một căn cứ không quân của Mỹ ở phía Bắc. Đan Mạch cũng vừa cam kết 2 tỷ Euro vào tháng 2 vừa qua để cải thiện khả năng phòng thủ ở Bắc Cực.
Cuộc bầu cử lần này tại Greenland là sự giao thoa giữa chính trị địa phương và những tác động địa chính trị từ bên ngoài. Greenland không thể trì hoãn quyết định về tương lai của mình, khi sự chú ý từ các cường quốc quốc tế ngày càng lớn. Cuộc bầu cử này không chỉ phản ánh nguyện vọng độc lập mà còn cho thấy sự nhạy bén của người dân Greenland trước những thách thức và cơ hội trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!