Khi biến đổi khí hậu khiến các vụ lở tuyết xảy ra thường xuyên hơn tại dãy Alps ở Italia, những chú chó cứu hộ ngày càng đóng vai trò không thể thiếu trong các chiến dịch tìm kiếm và cứu nạn. Tại khu vực gần Cortina d'Ampezzo – khu nghỉ dưỡng sẽ đăng cai Thế vận hội Mùa đông 2026, đội chó cứu hộ cùng các nhân viên đang tích cực huấn luyện trong điều kiện giả định để chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp. Zen, chú chó giống Border Collie 5 tuổi, là một trong những "người hùng" của đội với khả năng đánh hơi cực nhạy để phát hiện nạn nhân bị chôn vùi dưới tuyết.
Trong buổi tập luyện, Zen chỉ mất vài phút để phát hiện và xác định vị trí món đồ được chôn dưới lớp tuyết sâu, giúp đội cứu hộ nhanh chóng đào bới và tiếp cận vị trí nạn nhân giả định. Trước đó, Zen từng cứu sống ba người bị mắc kẹt sau một vụ tuyết lở ở độ cao 2.300 mét.
Diễn tập cứu hộ tại khu nghỉ dưỡng trượt tuyết Artouste, gần Laruns, vào ngày 26/3/2025. (Ảnh: AFP)
Ông Paolo Sbisa – nhân viên cứu hộ kiêm huấn luyện viên chó cứu hộ – cho biết: "Khi thiết bị thu phát tín hiệu không hoạt động, chúng tôi hoàn toàn phải dựa vào những chú chó cứu hộ như Zen để định vị người mất tích".
Biến đổi khí hậu đang làm thay đổi cấu trúc tuyết và tăng nguy cơ lở tuyết tại độ cao từ 1.500 đến 2.500 mét – nơi tuyết ẩm và dày đặc có xu hướng tích tụ nhanh chóng. Cùng lúc đó, ngày càng nhiều người mạo hiểm leo núi mà chưa đủ thể lực hoặc kỹ năng cần thiết, khiến số vụ tai nạn tăng lên đáng kể.
Ông Ezio Tedesco – chỉ huy đội chó cứu hộ – chia sẻ: "Sự thay đổi về thời tiết, lượng tuyết, và cả số lượng người leo núi không chuẩn bị kỹ đang khiến công tác cứu hộ trở nên khó khăn hơn. Trong những trường hợp này, tốc độ và khả năng đánh hơi của chó cứu hộ là yếu tố sống còn".
Theo Cơ quan cứu hộ Quốc gia Italia, chỉ riêng năm 2023, đã có hơn 12.000 nhiệm vụ cứu hộ tại các dãy núi của nước này, trong đó gần 200 vụ cần đến sự hỗ trợ của các đội chó cứu hộ.
Với khả năng đặc biệt và tinh thần sẵn sàng hành động mọi lúc, những chú chó cứu hộ trên dãy Alps đang trở thành lực lượng tuyến đầu âm thầm nhưng vô cùng quan trọng, góp phần bảo vệ sinh mạng cho hàng nghìn người đam mê chinh phục thiên nhiên mỗi năm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!