Giây phút căng thẳng giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky tại Nhà Trắng, ngày 28/2/2025. (Ảnh: CNN)
Trong những tuần qua, Tổng thống Donald Trump đã đảo lộn chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm Joe Biden, nói rằng ông tin tưởng Tổng thống Vladimir Putin có thiện chí chấm dứt xung đột, trái ngược với nhận định của các quan chức và giới tình báo phương Tây.
Ngày 28/2, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đến Nhà Trắng, dự kiến thực hiện việc ký kết một thỏa thuận về tài nguyên và tái thiết Ukraine.
Theo lời tường thuật của hãng tin CNN, cuộc trò chuyện tại Phòng Bầu dục ngày 28/2 bắt đầu với những lời xã giao như thường lệ, nhưng nhanh chóng trở nên căng thẳng khi Phó Tổng thống JD Vance cáo buộc ông Zelensky "vô ơn" với sự hỗ trợ của Mỹ. Chỉ vài phút sau, cuộc trao đổi leo thang thành màn tranh cãi căng thẳng, trong đó ông Trump và ông Vance lớn tiếng chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine.
Tổng thống Donald Trump dường như đang thiếu kiềm chế khi nói chuyện với nhà lãnh đạo Ukraine Zelensky. (Ảnh: NY Times)
Chưa bao giờ tại Nhà Trắng lại xảy ra tình huống một tổng thống Mỹ công kích bằng lời nói đối với vị khách nguyên thủ quốc gia như ông Trump đã làm với ông Zelensky, dẫn đến sự đổ vỡ gần như tức thời trong quan hệ giữa Washington và Kiev. Ông Trump đã có lúc đe dọa sẽ từ bỏ hoàn toàn Ukraine.
Giữa bầu không khí căng thẳng, có lúc, Phó Tổng thống Vance cáo buộc Tổng thống Zelensky "thiếu tôn trọng" với những người chủ nhà.
Khi chỉ trích ông Zelensky vì không thể hiện đủ lòng biết ơn đối với sự ủng hộ của Mỹ, ông Trump và Phó Tổng thống JD Vance đã lên tiếng, cáo buộc nhà lãnh đạo Ukraine đang bị bao vây này, cản trở một thỏa thuận hòa bình với Nga. Sau đó, về cơ bản, ông Zelensky đã bị đuổi khỏi Nhà Trắng và rời đi với vẻ mặt u ám.
- Tổng thống Trump: Hiện tại, ông không thực sự ở trong một vị trí tốt. Ông đã để mình rơi vào một vị trí rất tệ. Ông hiện không có quân bài nào. Nhưng, nếu có chúng tôi, ông sẽ có một quân bài.
- Tổng thống Zelensky: Tôi không chơi bài!
- Tống thống Trump: Ông đang đánh cược với mạng sống của hàng triệu người. Ông đang đánh cược với Thế chiến thứ III. Ông không tỏ ra biết ơn chút nào.
- Phó Tổng thống JD. Vance: Ông đã nói 'cảm ơn' một lần chưa’?
(Trích đoạn từ video do kênh CNN đăng tải về cuộc họp giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky)
Sau đó, ông Trump hội kiến với các cố vấn chủ chốt bên trong Phòng Bầu dục - bao gồm Phó Tổng thống Vance, Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent - để đánh giá tình hình.
Và cuối cùng, ông Trump quyết định ông Zelensky: "không được ở vị trí để đàm phán". Ông chỉ đạo Ngoại trưởng Rubio và cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz truyền đạt thông điệp: "đã đến lúc Zelensky phải rời đi".
Lời nói của Phó Tổng thống JD. Vance như "thêm dầu vào lửa". (Ảnh: NY Times)
Những quan chức Ukraine đang ở cạnh Phòng Bầu dục trong một căn phòng riêng, đây là thông lệ khi một nhà lãnh đạo nước ngoài đến thăm Nhà Trắng. Thông thường, sau đó họ sẽ ở lại để dùng bữa trưa. Nhưng cuộc họp thất bại đã thay đổi tiền lệ này. Các đĩa salad xanh mùa xuân, gà nướng hương thảo và kem brûlée… không được những người khách Ukraine đụng đến. Dù đồ ăn đã chuẩn bị được đặt gần đó, trên xe đẩy ở hành lang bên ngoài Văn phòng thư ký báo chí, nhưng những vị khách Ukraine vẫn được hướng dẫn rời đi.
Quan chức Nhà Trắng cho biết nhóm của ông Zelensky dù phản đối ông Trump nhưng vẫn muốn tiếp tục các cuộc đàm phán. Tất nhiên, họ đã bị từ chối.
Tổng thống Zelensky đã rời đi ngay sau đó. Ông đã hủy bài phát biểu vào buổi chiều theo kế hoạch của mình tại Viện Hudson, một quan chức của nhóm nghiên cứu đã thông báo với những người tham dự.
Tổng thống Zelensky buồn bã rời khỏi Nhà Trắng sau cuộc họp với Tổng thống Trump. (Ảnh: AFP/Getty Images)
Một cuộc họp báo chung theo lịch trình đã bị hủy bỏ và Tổng thống Zelensky rời Nhà Trắng trên chiếc SUV màu đen của mình mà không ký một thỏa thuận theo kế hoạch về việc cung cấp cho Mỹ quyền tiếp cận khoáng sản đất hiếm của Ukraine.
Tổng thống Trump đã đăng đàn trực tuyến rằng người đồng cấp Ukraine sẽ không được chào đón trở lại cho đến khi ông Zelensky "sẵn sàng cho hòa bình".
Nhà Trắng đã đưa ra một tuyên bố rằng: "Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Vance đang đứng lên vì người dân Mỹ".
Bây giờ, Tổng thống Zelensky sẽ rời Washington với số phận của đất nước ông, và tương lai của chính ông với tư cách là người lãnh đạo đất nước.
Trước đó, ông Trump từng công khai gọi ông Zelensky là "một nhà độc tài". Tuy nhiên, ông dường như đã dịu giọng một ngày trước đó, từ chối lặp lại lời chỉ trích. Vậy mà cuộc trao đổi căng thẳng kéo dài 10 phút tại Phòng Bầu dục đã vượt xa bất kỳ rạn nứt ngoại giao thông thường nào, thậm chí cả hai dường như quên rằng máy quay đang ở trước mặt họ. Đó là sự tức giận nhất mà ông Trump từng cho phép mình xuất hiện trước công chúng.
Ngay cả ông JD. Vance, người thường ngồi im lặng trong các cuộc họp tại Phòng Bầu dục trong những tuần đầu tiên của nhiệm kỳ Phó Tổng thống, cũng đã gây căng thẳng với nhà lãnh đạo Ukraine.
Sự "cay đắng" bùng nổ đã làm dấy lên những câu hỏi về triển vọng đạt được một giải pháp hòa bình, gây ra sự báo động mới trên khắp châu Âu, nơi các nhà lãnh đạo đã làm việc trong nhiều tuần để cảnh báo ông Trump về những hành động trong quá khứ của Tổng thống Nga Vladimir Putin và những ý định tiềm tàng trong tương lai với Ukraine.
Tổng thống Zelensky từng có kỷ niệm đẹp tại Nhà Trắng. Trong bức hình ảnh, ông cầm lá cờ Mỹ được Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tặng sau khi ông phát biểu tại cuộc họp chung tại Đồi Capitol ở Washington, ngày 21/12/2022. (Ảnh: AP)
Vì mục đích ngoại giao, việc ông Zelensky rời khỏi Nhà Trắng một cách ảm đạm là kết thúc thảm khốc cho một tuần bắt đầu với một nốt nhạc đầy hy vọng tại Nhà Trắng, nơi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã đến thăm với hy vọng mở đường cho một thỏa thuận an ninh với Ukraine.
Các cuộc gặp của Tổng thống Trump với hai nhà lãnh đạo châu Âu tràn ngập những lời xã giao để chuẩn bị cho cuộc gặp riêng với ông Zelensky, kết thúc mà không ai có thể tưởng tượng được.
Tuy nhiên, đảng Dân chủ lại đổ lỗi cho ông Trump và JD. Vance.
Thượng nghị sĩ Jack Reed, thành viên cấp cao của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, trong một tuyên bố đã gọi cuộc họp là "một cuộc phục kích chính trị và là sự thất bại đáng xấu hổ của giới lãnh đạo Hoa Kỳ". Đảng viên Dân chủ Rhode Island cho biết "màn trình diễn tàn nhẫn và vô cảm trong ngày hôm đó gây tổn hại lớn đến vị thế của Mỹ trên thế giới. Tổng thống Trump và cấp phó của mình đang truyền đạt với thế giới rằng Mỹ không đáng tin cậy. Cả đối thủ và đồng minh đều sẽ lưu ý".
Tổng thống Zelensky trả lời phỏng vấn trên kênh Fox News sau cuộc họp thất bại với Tổng thống Trump. Ông dường như đang muốn xoa dịu với nhà lãnh đạo Mỹ. (Ảnh: CNN)
Tuy nhiên, sau sự kiện ngoại giao gây chú ý này, cả Tổng thống Trump và ông Zelensky đều phát ra tín hiệu có thể "làm lành".
Vài phút sau, cuộc gặp leo thang thành cuộc "đấu khẩu" chưa từng có, trong đó nhà lãnh đạo Mỹ tỏ ra không hài lòng về thái độ của đối tác. Còn Tổng thống Zelensky lại công khai chỉ trích cách tiếp cận của ông chủ Nhà Trắng đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Về phần Tổng thống Zelensky, trong cuộc trả lời phỏng vấn với người dẫn chương trình Brett Baier của Fox News (Mỹ), ông khẳng định rằng người dân Ukraine muốn kết thúc xung đột. "Chúng tôi muốn hòa bình công bằng và lâu dài", nhà lãnh đạo Ukraine bày tỏ.
Ông đồng thời nhận xét việc lời qua tiếng lại với Tổng thống Trump tại Phòng Bầu dục là "không tốt cho cả hai bên". Bên cạnh đó, ông tin rằng mối quan hệ của mình với Tổng thống Trump có thể khôi phục.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!