Trong cuộc trò chuyện trên nền tảng X Spaces mới đây, Elon Musk cho biết ông đã trao đổi chi tiết với Tổng thống Trump và nhận được sự đồng thuận về việc đóng cửa USAID. Musk khẳng định ông đã thăm dò ý kiến của Tổng thống Mỹ "nhiều lần" và ông Trump xác nhận mong muốn dừng hoạt động của cơ quan này.
USAID, được thành lập năm 1961 dưới thời cựu Tổng thống John F. Kennedy, là cơ quan chính phủ chuyên cung cấp viện trợ nhân đạo và tài trợ phát triển trên toàn cầu. Hàng năm, tổ chức này giải ngân hàng tỷ USD nhằm giảm nghèo, điều trị bệnh tật, hỗ trợ thiên tai và thúc đẩy dân chủ...
Tuy nhiên, theo Elon Musk, USAID có lập trường chính trị thiên lệch và đã tài trợ cho "các tổ chức theo đường lối cực tả trên toàn cầu, bao gồm cả những hoạt động chống Mỹ". Ông cho rằng cơ quan này "đã không thể cải tổ" và cần phải bị giải thể.
Trụ sở Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, hay USAID, tại Washington. (Ảnh: AP)
Tranh cãi quanh việc giải thể USAID càng trở nên căng thẳng khi hai quan chức an ninh cấp cao của cơ quan này bị đình chỉ công tác vào ngày 3/2 do từ chối cung cấp quyền truy cập hệ thống cho các nhân viên thuộc Văn phòng Hiệu quả Chính phủ (DOGE) - đơn vị do ông Musk đứng đầu.
Theo nguồn tin từ kênh CNN, khoảng 60 nhân sự cấp cao của USAID cũng đã bị đình chỉ công tác vào tuần trước, sau khi bị cáo buộc tìm cách chống lại sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump về việc đóng băng viện trợ nước ngoài trong 90 ngày.
DOGE được cho là đã cố gắng tiếp cận dữ liệu an ninh và hồ sơ nhân sự của USAID, thậm chí tìm cách truy cập thông tin mật. Một số nhân viên DOGE đã đến trụ sở USAID ở Washington, D.C., yêu cầu được vào bên trong và đe dọa gọi lực lượng liên bang nếu bị từ chối.
Sự việc này đã khiến các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ yêu cầu Ngoại trưởng Marco Rubio báo cáo khẩn cấp về việc ai đã cấp phép cho nhóm nhân viên DOGE tiếp cận trụ sở USAID. Họ cũng cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm sát nhập USAID vào Bộ Ngoại giao đều phải được Quốc hội thông qua.
Ông Elon Musk, người đồng sáng lập DOGE, liên tục công kích USAID trên mạng xã hội X, gọi đây là "một tổ chức tội phạm" và tuyên bố "đã đến lúc cơ quan này phải bị xóa sổ".
Một số quan chức Mỹ bày tỏ lo ngại rằng nếu USAID bị giải thể, chính sách đối ngoại của Mỹ sẽ mất đi một công cụ quan trọng trong việc duy trì ảnh hưởng toàn cầu. Họ cho rằng Bộ Ngoại giao Mỹ không có đủ năng lực và nguồn lực để tiếp quản toàn bộ các chương trình viện trợ của USAID.
Tuy nhiên, cuối cùng thì ngày 3/2, toàn bộ trụ sở USAID tại Washington D.C. chính thức bị đóng cửa, đánh dấu sự kết thúc của một cơ quan từng giữ vai trò chủ chốt trong chính sách viện trợ nhân đạo của Mỹ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!