Trầm cảm ở trẻ vị thành niên - cha mẹ cần lưu ý

Trầm cảm là một rối loạn tâm trạng gây ra cảm giác buồn bã và mất hứng thú. Bạn có thể gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày bình thường và đôi khi, bạn có thể cảm thấy như thể cuộc sống không đáng sống.

Theo ThS tâm lý Trần Thị Hương Nhài, Khoa Thần kinh phục hồi chức năng, Bệnh viện Sản nhi Nghệ An, tuổi vị thành niên là quãng thời gian trẻ có những thay đổi sâu sắc về tâm lý và tính cách, do đó rất dễ bị tác động. Nguyên nhân dẫn đến bệnh trầm cảm ở trẻ vị thành niên thường do áp lực học hành, do cha mẹ thiếu quan tâm hoặc trẻ bị tổn thương bởi những biến cố xảy ra trong gia đình, trẻ bị khiếm khuyết cơ thể hay bị miệt thị, bỏ rơi.

Số liệu của một số nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy: tỷ lệ trẻ vị thành niên bị trầm cảm là 26,3%, trẻ có suy nghĩ về cái chết là 6,3%, trẻ lập kế hoạch tự tử là 4,6% và trẻ cố gắng tự tử là 5,8%.

Để nhận biết trầm cảm, chúng ta có thể căn cứ vào một số dấu hiệu ở trẻ vị thành niên như:

- Cảm giác buồn bã, trống rỗng hoặc vô vọng.

- Giận dữ, cáu kỉnh hoặc thất vọng chỉ với những vấn đề rất nhỏ.

- Mất hứng thú hoặc niềm vui trong hầu hết hoặc tất cả các hoạt động bình thường, chẳng hạn như sở thích hoặc thể thao.

- Rối loạn giấc ngủ, bao gồm mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều.

- Mệt mỏi vì vậy ngay cả những nhiệm vụ nhỏ cũng phải nỗ lực rất nhiều.

- Giảm sự thèm ăn và giảm cân hoặc ngược lại tăng cảm giác thèm ăn và tăng cân.

- Lo lắng, kích động hoặc bồn chồn.

- Suy nghĩ chậm chạp, kém tập trung.

- Cảm giác vô dụng hoặc mặc cảm, cảm giác có tội nhiều hoặc tội không đúng.

- Khó suy nghĩ, khó tập trung, khó đưa ra quyết định và ghi nhớ mọi thứ.

- Có suy nghĩ về cái chết, ý nghĩ tự tử, cố gắng tự tử hoặc tự tử.

- Có các vấn đề về cơ thể không giải thích được như đau lưng hoặc đau đầu.

Để tránh cho con mình rơi vào trạng thái tâm lý tiêu cực dẫn đến mắc bệnh trầm cảm, các bậc cha mẹ cần quan tâm toàn diện đến con cả về vật chất lẫn tinh thần, nhất là ở những giai đoạn con cái dễ bị tổn thương về tâm lý. Một người cha, người mẹ cần hiểu biết rõ về các mối quan hệ của con, hãy là người bạn thân thiết chia sẻ với trẻ những khó khăn trong cuộc sống. Tuyệt đối không xúc phạm hay đánh con khi trẻ có lỗi mà hãy phân tích, răn dạy để trẻ hiểu và tự mình sửa đổi.

Trong trường hợp trẻ mắc bệnh trầm cảm, người nhà cần phát hiện sớm và đưa tới các cơ sở chuyên khoa thần kinh - tâm bệnh để được tư vấn, điều trị. Điều này sẽ góp phần tích cực trong việc nâng cao hiệu quả phục hồi tình trạng bệnh. Phương pháp điều trị trầm cảm phổ biến là kết hợp giữa việc dùng thuốc và liệu pháp tâm lý.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!