Phòng ngừa và điều trị tai biến mạch máu não

Nguy cơ gặp tai biến mạch máu rất lớn ở những người bị cao huyết áp. Các nghiên cứu cho thấy không chỉ có người cao tuổi mới bị bệnh này, mà hiện nay, có nhiều bệnh nhân đột quỵ chỉ mới 30-40 tuổi.

Tai biến mạch máu não có hai loại: tắc hoặc vỡ mạch máu trong não. Ở người có tăng huyết áp mạn tính, thành mạch máu thoái hóa dày lên, sẽ ảnh hưởng tới tuần hoàn não.

Khi những động mạch đưa máu lên não bị tắc nghẽn, não sẽ bị thiếu chất dinh dưỡng và oxy, dẫn đến đột quỵ và tử vong. Các chấn động tâm lý cũng có thể gây rối loạn tuần hoàn não. Các nghiên cứu cho thấy người cao tuổi rất dễ bị chấn động tâm lý và nếu có kèm bệnh cao huyết áp, tai biến mạch máu não sẽ rất dễ xảy ra.

GS.TS Phạm Gia Khải, Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam cho biết: "Tai biến mạch máu não xảy ra khi một nhánh nhỏ hoặc to của động mạch nuôi não bị tắc và bị vỡ ra, trong thực tế người bệnh bị gián đoạn các hoạt động của mình, liên quan đến phần não mà nó chỉ huy các hoạt động đó".

Các chuyên gia khuyến cáo phải nghĩ đến đột quỵ ngay nếu một hoặc nhiều triệu chứng sau xuất hiện đột ngột, bất ngờ ở một người đang có vẻ rất khỏe mạnh, khi họ đang nghỉ ngơi, đang ngủ hoặc đang làm việc bình thường: méo miệng, yếu, liệt tay chân một bên, tê hoặc mất cảm giác ở một nửa bên thân thể, nói đớ hoặc không nói được, ù một mắt hoặc không nhìn được một bên, lú lẫn, hôn mê. Ngoài ra có thể có nhức đầu, nôn ói hoặc co giật...

Theo GS.TS Phạm Gia Khải, Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam: "Bệnh nhân mà gặp một trong những dấu hiệu tai biến mạch máu não thì việc đầu tiên là phải cho người bệnh nghỉ ngơi chứ đừng để người ta ngã ra. Nếu bệnh nhân tỉnh thì không sao, nhưng nếu bệnh nhân mê thì phải năm ở tư thế quay sang một bên để không bị tụt lưỡi ra phía sau và việc đảm bảo cho bệnh nhân thở được là hết sức quan trọng. Sau đó chúng ta đo huyết áp, nếu huyết áp rất cao là do chảy máu não, nếu huyết áp không cao thì có khi là tắc mạch não. Đồng thời nghe tim, có trường hợp bị bệnh hẹp van tim là do các cục máu đông làm tắc mạch".

Tai biến mạch máu não không loại trừ bất kỳ ai, bởi có những yếu tố nguy cơ tiềm ẩn mà hiện tại y học chưa thể kiểm soát hết. Đặc biệt với những người có huyết áp tăng, đái tháo đường, béo phì, hút thuốc lá, thường xuyên uống rượu và tuổi càng cao càng dễ bị tai biến.

GS.TS Phạm Gia Khải, Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam: "Nếu chúng ta có yếu tố nguy cơ thì phải chữa ngay và tốt nhất là ngăn ngừa xảy ra các nguy cơ đó. Phải bỏ những thói quen xấu, người trung niên, người lớn tuổi phải quen với việc thực hiện các động tác thể dục phù hợp. Chúng ta nên thường xuyên đi bộ, một ngày cần khoảng 30 phút. Các bậc trung niên và người cao huyết áp đừng tắm nước lạnh mà nên tắm nước ấm".

Giáo sư Phạm Gia Khải cũng cho biết cách phòng tránh chủ yếu đối với tai biến là điều trị, khống chế tốt bệnh cao huyết áp và các vấn đề tim mạch khác. Nên định kỳ đi khám và có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, bệnh nhân có thể tập luyện xoa bóp khí công, chống stress.