Phòng ngừa nhiễm trùng uốn ván khi bị thương

Theo bác sĩ Phạm Hồng Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, hiện khoa đang điều trị cho 2 bệnh nhân mắc uốn ván. Tính từ đầu năm tới nay, đây là trường hợp thứ 3 và thứ 4 mắc uốn ván nhập viện và điều trị tại bệnh viện.

Thống kê hàng năm tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, bệnh viện tiếp nhận điều trị cho khoảng 8-15 trường hợp mắc uốn ván. Đặc biệt, năm 2019, số ca mắc uốn ván tăng đỉnh điểm lên 37 trường hợp.

Có thể thấy, uốn ván không phải là bệnh hiếm gặp và bệnh rất nguy hiểm, nếu không được phát hiện sớm, can thiệp kịp thời thì nguy cơ tử vong ở người bệnh sẽ ở mức cao. Tuy nhiên, ý thức của cộng đồng trong việc phòng chống bệnh còn hạn chế, khiến nhiều người bị vi trùng gây bệnh tấn công.

Hầu hết các trường hợp mắc uốn ván phải mất thời gian điều trị dài ngày, chi phí điều trị tốn kém. Không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế, người bệnh bị uốn ván còn trở thành gánh nặng cho gia đình bởi sau điều trị, dù người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn thần kinh nhưng vận động sẽ hồi phục lâu (từ vài tháng cho đến 1 năm) nên bệnh nhân cần hỗ trợ vật lý trị liệu phục hồi.

Chăm sóc cha bị uốn ván đang được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, anh H.V.V. (trú tại huyện Cư Jut, tỉnh Đắk Nông) cho biết: Khi ở nhà, trong lúc làm vườn, cha tôi chẳng may bị cây chọc vào tay gây ra vết xước. Cứ tưởng là vết thương bình thường nên cha tôi chủ quan không xử lý vết thương đúng cách. Sau vài ngày, cha tôi có biểu hiện sốt, khó thở, cứng hàm, không ăn, không nuốt được rồi co giật cắn cả lưỡi. Khi gia đình đưa cha vào bệnh viện khám thì bác sĩ cho biết cha tôi bị uốn ván.

"Trước đến nay tôi chưa gặp trường hợp nào bị uốn ván và cũng không biết căn bệnh này nó như thế nào cho tới khi cha tôi bị. Tôi không nghĩ rằng vết thương bình thường có thể gây ra những triệu chứng nguy hiểm đến tính mạng như vậy" - anh V. nói thêm.

Cũng chăm sóc con bị uốn ván sau khi bị vết thương ở đầu, bà V.T.Q. (trú tại huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) vẫn chưa hết bàng hoàng vì con mình mắc bệnh uốn ván. Theo bà Q., con trai bà vốn thỉnh thoảng lên cơn co giật, tự ngã. Trong một lần ngã, cháu chẳng may bị thương ở đầu. Mặc dù gia đình đã vệ sinh vết thương cho cháu nhưng vài hôm sau, cháu có biểu hiện không ăn uống được vì cứng hàm. Khi nhập viện, bác sĩ cho biết cháu bị uốn ván do vết thương và đang trong tình trạng rất nặng.

Bác sĩ Phạm Hồng Lâm cho biết: Đa số các trường hợp mắc uốn ván nhập viện điều trị là người lao động không được tiêm phòng uốn ván. Khi người lao động bị các vết thương xây xước, các vết thương do giẫm phải đinh, vết thương do dụng cụ lao động… nhưng không xử lý vết thương đúng cách, không đi tiêm huyết thanh nên dẫn đến bị uốn ván.

Trực khuẩn uốn ván tồn tại khắp nơi trong môi trường tự nhiên, ở đất, cát… dưới dạng nha bào. Khi xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở, các nha bào uốn ván sẽ phát triển, sản sinh độc tố và gây bệnh uốn ván. Biểu hiện lâm sàng đầu tiên của bệnh uốn ván là cứng hàm, sau đó đến co cứng cơ và co giật.

"Đối với người lớn, khi mắc uốn ván, quá trình điều trị rất khó khăn, nan giải vì bệnh nặng. Khi nhiễm khuẩn clostridium tetani, độc tố protein là tetanospasmin được tiết ra sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể của bệnh nhân, gây tổn thương não, hệ thần kinh trung ương, gây cứng cơ và tử vong nhanh. Tuy nhiên, hiện nay Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên đã đáp ứng đầy đủ tiêu chí để điều trị căn bệnh này. Do đó, riêng đối với bệnh uốn ván, khi đã có các biểu hiện của bệnh thì người dân nên đến ngay bệnh viện để được điều trị sớm nhất" - bác sĩ Lâm nhấn mạnh.

Theo bác sĩ Lâm, để phòng bệnh uốn ván, cần thực hiện tốt công tác dự phòng. Ở người lớn tuổi, cơ bản nhất là xử lý tốt vết thương. Cụ thể, sau khi bị thương phải rửa sạch vết thương bằng nước sạch, sau đó rửa lại vết thương bằng oxy già, để thông thoáng vết thương và tuyệt đối không rắc bất kỳ loại thuốc nào hay băng bó vết thương. Bởi khi vết thương thông thoáng thì vi khuẩn uốn ván sẽ không sống được. Bản chất uốn ván là trực khuẩn kỵ khí, có oxy là chết, không có oxy là sống. Do đó, chúng ta phải tạo môi trường có oxy bằng cách để vết thương thông thoáng. Bên cạnh đó, nên tới cơ sở y tế tiêm huyết thanh để phòng bệnh.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!