Lưu ý: Nếu có những triệu chứng này, trẻ có thể mắc bệnh máu trắng

Theo Bệnh viện Nhi đồng Lucile Packard ở Stanford (Mỹ), bệnh máu trắng hay bệnh bạch cầu là dạng ung thư phổ biến nhất ở trẻ em, ước tính có khoảng 3.500 trẻ ở Mỹ bị mắc bệnh mỗi năm.

Bệnh máu trắng/bạch cầu (hay ung thư máu) là một dạng bệnh ung thư các tế bào máu trắng. Bạch cầu và tiểu cầu được sinh ra từ tủy xương. Trong bệnh bạch cầu, các tế bào máu trắng không được phát triển hoàn chỉnh. Những tế bào chưa trưởng thành này tiếp tục được sản sinh ở một tốc độ rất nhanh, xâm lấn sang các tế bào bình thường và gây nên các triệu chứng bệnh.

Các triệu chứng

Theo Viện Y học ứng dụng Việt Nam: Nguyên nhân gây bệnh bạch cầu không thể làm sáng tỏ trong hầu hết các trường hợp. Các triệu chứng bệnh có thể rất khác nhau tùy từng đối tượng. Các triệu chứng của bệnh bạch cầu mãn tính thường tiến triển khá chậm, tuy nhiên đối với bệnh bạch cầu cấp tính các triệu chứng có thể xuất hiện đột ngột. Một vài triệu chứng dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ.

Bảy triệu chứng nổi bật của bệnh bạch cầu ở trẻ em được trình bày trong bài viết này. Tuy nhiên cần lưu ý rằng việc mắc một vài triệu chứng dưới đây không đồng nghĩa với việc trẻ đã bị bệnh bạch cầu.

Bầm tím và dễ chảy máu

Trẻ bị bệnh bạch cầu thường dễ bị chảy máu hơn bình thường khi gặp một chấn thương nhỏ hay bị chảy máu mũi. Trẻ cũng dễ bị các vết bầm tím hay các đốm đỏ tím trên da (petechiae) do tình trạng vỡ các mạch máu nhỏ.

Khả năng hình thành cục máu đông phụ thuộc vào trạng thái sinh lý của tiểu cầu. Đối với trẻ bị mắc bệnh bạch cầu, kết quả kiểm tra công thức máu thường cho thấy số lượng các tế bào tiểu cầu thấp một cách bất thường.

Các triệu chứng ở bụng

Trẻ mắc bệnh này thường cảm thấy đau vùng bụng. Nguyên nhân là do các tế bào máu trắng tập trung tại vùng lách, gan và thận khiến các bộ phận này bị phì đại. Trong một vài trường hợp, các bác sĩ có thể cảm nhận được vùng bụng bị sưng phù. Trẻ có thể mất cảm giác ngon miệng hay không thể ăn uống như bình thường dẫn đến sụt cân.

Khó thở

Các tế bào ung thư có thể co cụm xung quanh tuyến ức. Hiện tượng này làm cho người bệnh cảm thấy khó thở. Tình trạng khó thở có thể là do các hạch bạch huyết bị sưng phồng làm chèn ép lên khí quản. Trẻ có thể bị ho hay thở khò khè. Cảm giác đau khi thở cũng cần được coi là một triệu chứng nguy hiểm cần phải đưa đi cấp cứu ngay.

Hay bị các bệnh nhiễm trùng

Các tế bào bạch cầu là thành phần quan trọng để chống lại các bệnh nhiễm trùng, tuy nhiên các tế bào bạch cầu chưa trưởng thành thì không thể thực hiện được chức năng vốn có. Trẻ bị mắc bệnh ung thư máu thường dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Các triệu chứng bao gồm ho, sốt, chảy nước mũi. Các bệnh nhiễm trùng này thường không có tiến triển tốt ngay cả khi sử dụng kháng sinh hay các liệu pháp điều trị khác.

Sưng tấy

Hạch bạch huyết có chức năng lọc máu, tuy nhiên các tế bào ung thư đôi khi khu trú tại các hạch này làm xuất hiện những cục u sưng tấy ở dưới cánh tay, ở cổ, trên xương đòn hoặc vùng háng. Liệu pháp chụp cộng hưởng từ hạt nhân (MRI) hay chụp CT có thể cho thấy hình ảnh các hạch bạch huyết bị sưng ở vùng bụng hay bên trong vùng ngực.

Khi tuyến ức bị phì đại, nó có thể gây áp lực lên tĩnh mạch vận chuyển máu từ cánh tay và đầu tới tim. Áp lực này khiến máu bị dồn lại một chỗ và dẫn tới hiện tượng sưng phù vùng mặt và cánh tay. Vùng đầu, cánh tay và ngực trên của bệnh nhân có thể bị tím tái. Những triệu chứng khác bao gồm nhức đầu và hoa mắt.

Đau xương khớp

Các tế bào máu được hình thành ở tủy xương. Đối với bệnh nhân bị ung thư máu, các tế bào máu bị sản sinh nhanh một cách bất thường dẫn tới hiện tượng đau xương và khớp. Một vài trẻ có thể thấy đau vùng lưng dưới. Một số khác đi lại không vững do bị đau chân.

Thiếu máu

Các tế bào hồng cầu giúp cho việc vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Đối với bệnh nhân bị ung thư máu, cơ thể không sản xuất đủ các tế bào hồng cầu và dẫn đến hiện tượng thiếu máu. Các triệu chứng bao gồm mệt mỏi, da xanh tái và thở gấp. Một vài trẻ cảm thấy kiệt sức hay mê sảng.

Nếu lượng máu cung cấp cho não bị giảm sút, trẻ có thể gặp khó khăn khi nói. Test kiểm tra công thức máu sẽ giúp biết được con bạn có số lượng hồng cầu bất thường hay không.

Chẩn đoán bệnh bạch cầu ở trẻ em

Hãy luôn nhớ rằng việc mắc phải một vài các triệu chứng trên không có nghĩa là trẻ đã bị bệnh bạch cầu. có nhiều yếu tố có tác động đến việc chẩn đoán bệnh. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ mang lại những kết quả khả quan hơn. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nhi khoa của con bạn để được tư vấn.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sót đối với một số dạng bệnh bạch cầu ở trẻ em đang tăng lên theo thời gian và những tiến bộ trong điều trị đã cho thấy triển vọng tốt đẹp hơn trong việc chẩn đoán bệnh cho đối tượng trẻ em ngày nay.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!