Đừng chủ quan với bệnh đục thuỷ tinh thể

Ông T.M.K. (79 tuổi) đến Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên để khám trong tình trạng mắt mờ, nhức khó chịu. Đây là trường hợp mắc bệnh đục thuỷ tinh thể đã lâu nhưng không điều trị do nghĩ lớn tuổi mắt bị lão hoá là quy luật của tự nhiên. Gần đây, mắt không chỉ mờ dần mà khi cố nhìn một vật gì đó ông K. cảm thấy đau đầu, nhức trong hốc mắt, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt nên gia đình mới đưa ông đi khám và được bác sĩ chẩn đoán bị đục thuỷ tinh thể, cần phải phẫu thuật. 

Theo BSCKII. Ngô Văn Cường, Trưởng Khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, đục thủy tinh thể do tuổi tác là nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực ở người có tuổi bởi khi bước qua tuổi trung niên, quá trình lão hóa ở mắt sẽ nhiều hơn. Bên cạnh quá trình lão hóa tự nhiên kèm theo các yếu tố nguy cơ như căng thẳng, tia tử ngoại, vi khuẩn, môi trường ô nhiễm... sẽ làm tổn thương các mạch máu nuôi dưỡng mắt, cộng thêm các viêm nhiễm vùng mắt là nguyên nhân chính khiến cho các protein của thủy tinh thể bị co cụm lại, tạo thành những đám mây che phủ tầm nhìn của mắt, người bệnh sẽ bị đục thủy tinh thể. Sau đó gây giảm thị lực, thậm chí có thể dẫn đến mù lòa. Ngoài ra, bệnh đục thủy tinh thể còn do các nguyên nhân khác, như: Viêm giác mạc, viêm kết mạc, chấn thương mắt, khô mắt, tiểu đường, tăng huyết áp, béo phì, dùng thuốc corticoid kéo dài, dùng nhiều rượu bia, thuốc lá; tiếp xúc nhiều với các xạ ion hóa; trong gia đình có người mắc bệnh đục thủy tinh thể... cũng có thể mắc bệnh đục thủy tinh thể.

Đục thủy tinh thể thường không gây đau, lúc đầu sẽ không thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc thay đổi nào trong tầm nhìn cũng như thị lực. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng hơn thì xuất hiện các biểu hiện của bệnh, như: Mắt nhìn mờ, khó nhìn, nhanh mỏi mắt khi tập trung xem tivi hoặc đọc sách báo; tăng nhạy cảm với ánh sáng, lóe sáng, quáng gà, nơi râm mát nhìn rõ hơn ngoài nắng; nhìn thấy nhòe, cảm giác có hào quang xung quanh, màn sương che phủ trước mắt; nhìn một vật thành hai hoặc ba hình ảnh khác, người bệnh thấy hiện tượng ruồi bay, chấm đen, đốm đen xuất hiện trước mắt. Một số trường hợp, người bệnh sẽ bị đục thủy tinh thể lệch, bệnh phát triển trước ở một mắt, trong khi mắt còn lại tầm nhìn vẫn bình thường, theo thời gian, bệnh có xu hướng tiến triển sang mắt thứ hai, gây ra các triệu chứng nhìn mờ tương tự...

Ở giai đoạn đầu của bệnh đục thuỷ tinh thể, người bệnh khó nhận thức rõ ràng về sự suy giảm thị lực vì thủy tinh thể mới chỉ đục ở mức độ 1, 2. Sau đó, tình trạng đục thủy tinh thể tiến triển nặng hơn, ánh sáng càng khó đi qua khiến thị lực bệnh nhân giảm rõ rệt. Trong phần lớn các trường hợp, đục thủy tinh thể sẽ diễn tiến xấu theo thời gian. Nếu không được nhận biết từ sớm sẽ bỏ qua thời điểm "vàng" điều trị và thậm chí dẫn tới mù lòa. 

"Tại tỉnh Đắk Lăk, mặc dù không có số liệu thống kê cụ thể về số trường hợp mắc bệnh đục thuỷ tinh thể trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên qua thăm khám thực tế hàng năm, tỷ lệ người già đến khám bệnh này rất nhiều. Đặc biệt, người cao tuổi ở vùng sâu, vùng xa do không có điều kiện tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao và chuyên sâu nên không đi khám cũng như phẫu thuật thay thuỷ tinh thể. Một số người thì cho là căn bệnh của người lớn tuổi nên cũng không đi khám. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng bệnh nặng nề hơn, dễ có nguy cơ gây mù loà. Vậy nên, khi nhận thấy những dấu hiệu mờ mắt, lóa mắt… người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám kịp thời" - bác sĩ Cường cho biết.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia nhãn khoa, cách tốt nhất để phòng, chống căn bệnh đục thủy tinh thể là cần thay đổi thói quen sinh hoạt một cách khoa học, khi đi ra ngoài tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, khói bụi... thì nên đeo kính râm hoặc một chiếc mũ rộng vành để giảm độ chói bảo vệ mắt; không hút thuốc lá; sử dụng sản phẩm như omega 3 giàu DHA, sản phẩm có tác dụng chống oxy hóa mạnh... ngay từ khi chưa bị đục thủy tinh thể, ăn nhiều thực phẩm có chứa nhiều vitamin C, E, A, kẽm, lutein, zeaxanthin có trong rau xanh, trái cây, ngũ cốc, trứng, sữa, cá...; hạn chế ăn mặn và thức ăn có nhiều đường, dầu, mỡ; nên tránh những thức ăn cay, nóng, uống rượu bia. Thực phẩm có vị cay như hành, tỏi, gừng sẽ gây kích thích, làm cho bệnh nặng thêm còn thuốc lá và rượu nếu sử dụng thường xuyên sẽ gây nên những thương tổn đối với thị lực thậm chí có thể dẫn đến mù lòa...; đặc biệt, kiểm tra mắt định kỳ 1 lần/năm để sớm phát hiện sớm bệnh và có hướng điều trị kịp thời. Hạn chế làm việc quá lâu bên màn hình máy tính, tivi, điện thoại. Đảm bảo đủ ánh sáng khi học tập và làm việc trước máy tính hoặc tivi. Tích cực rèn luyện cơ thể bằng chế độ vận động phù hợp.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!