Chiều 14/4, Hội đồng xét xử (HĐXX) Toà án nhân dân (TAND) TP Hà Nội tiếp tục phiên toà xét xử sơ thẩm Cựu Tổng giám đốc Tổng Công ty Chè Việt Nam Nguyễn Thiện Toàn và các đồng phạm về các tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" trong vụ án xảy ra tại Tổng công ty Chè Việt Nam, phiên toà bước vào phần xét hỏi.
Theo cáo buộc, Tổng công ty Chè được Nhà nước giao quản lý, sử dụng 11 cơ sở nhà, đất. Tuy nhiên, trong quá trình quản lý, sử dụng, lãnh đạo Tổng công ty cùng một số cá nhân liên quan đã có hành vi trái pháp luật, gây thiệt hại cho Nhà nước tại 3 khu đất.
Tại khu đất 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (TP.HCM), theo quy định, sau cổ phần hóa, đây vẫn là đất thuê trả tiền hàng năm, không được tính vào giá trị doanh nghiệp và được giao cho Tổng công ty Chè cổ phần tiếp tục sử dụng, đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, trong quá trình cổ phần hóa, bị cáo Nguyễn Thiện Toàn và các đồng phạm đã thống nhất ký nhiều văn bản, nghị quyết, hợp đồng vay vốn, nộp tiền thuê đất một lần và chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong tương lai cho Công ty GB-Tea.
Các hành vi này diễn ra sau thời điểm Thủ tướng phê duyệt giá trị doanh nghiệp, khi Tổng công ty đang trong quá trình cổ phần hóa. Dù vậy, các bị cáo không hạch toán bổ sung quyền sử dụng đất thuê 50 năm trả tiền một lần vào giá trị doanh nghiệp, dẫn đến làm sai lệch giá trị thực tế.
Tại khu đất 1.500 m² ở Trần Khát Chân (Hà Nội), bị cáo Toàn và đồng phạm đã ký hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp, quyền góp vốn không qua đấu giá.
Tương tự, với khu đất 11.635 m² tại đường Chè Hương (Hải Phòng), các bị cáo cũng thực hiện chuyển nhượng phần vốn góp là quyền sử dụng đất mà không tổ chức đấu giá công khai.
Cáo trạng xác định các hành vi trên gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 38 tỉ đồng.
Các bị cáo trong phiên toà. (Ảnh: Phùng Anh)
Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thiện Toàn cựu Tổng giám đốc Tổng công ty Chè Việt Nam khai rằng khu đất 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa là đất thuê 50 năm, được giữ lại để phục vụ hoạt động kinh doanh sau cổ phần hóa. Khi thoái vốn khỏi liên doanh, Nhà nước thu 27,9 tỉ đồng tiền thuê đất trả một lần, còn Tổng công ty thu 21 tỉ đồng giá trị tài sản trên đất và 4 tỉ đồng lợi thế quyền thuê đất.
Đối với khu đất Trần Khát Chân, Tổng công ty sử dụng 238.500 USD tiền thuê đất 30 năm để góp vốn vào Liên doanh Hotel Indochine Việt Nam. Tổng công ty nhận nợ tiền thuê đất với Nhà nước, phương án xử lý có thể là hạch toán vào tài sản nhà nước hoặc công ty tự trả. Tuy nhiên, đến nay liên doanh vẫn chưa ghi nhận phần vốn góp vì khu đất đang tranh chấp, chưa thể sử dụng.
Với khu đất 11.635 m² tại đường Hương Chè (Hải Phòng), bị cáo Toàn cho biết việc chuyển nhượng cho Công ty Nam Cường với giá 20,5 tỉ đồng là theo quy định tại thời điểm đó, bắt buộc bán cho cổ đông sáng lập. Tuy nhiên, có sai phạm tại 870 m² đất thuê lâu dài, lẽ ra phải định giá lại và tổ chức bán đấu giá công khai.
Cựu Tổng giám đốc cũng trình bày rằng công trình không thuộc danh mục tài sản Nhà nước nên Tổng công ty không tổ chức đấu giá khi chuyển nhượng.
Về phần mình, bị cáo Đặng Văn Tới - cựu kế toán trưởng bị cáo buộc không hạch toán quyền sử dụng đất thuê 50 năm tại 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa. Ngoài ra, ông Tới cũng bị cáo buộc hạch toán tiền chuyển nhượng đất tại Trần Khát Chân và Hương Chè không qua đấu giá, gây thiệt hại hơn 38 tỉ đồng cho Nhà nước.
Ông Tới khai rằng không biết việc chuyển nhượng đất tại 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa cho đến khi có báo cáo kiểm toán. Với khu đất Trần Khát Chân, ông đã báo cáo lên Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) Vũ Ngọc Tự về quy định đấu giá, nhưng "quyền quyết định là của HĐTV".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!