Phát biểu với các phóng viên tại Phòng Bầu dục, ông Trump cho biết: "Tôi đang xem xét một số biện pháp để giúp đỡ các công ty ô tô". Theo ông, các nhà sản xuất ô tô cần thời gian để di dời sản xuất từ Canada, Mexico và các nơi khác, "và họ cần thêm một chút thời gian".
Phát biểu này của ông Trump có thể mở ra khả năng Mỹ tiếp tục nới lỏng chính sách thuế quan, trong bối cảnh các mức thuế nhập khẩu của ông đã gây hoang mang cho thị trường tài chính và làm dấy lên mối lo ngại sâu sắc từ các chuyên gia kinh tế về nguy cơ suy thoái.
Đầu tháng Tư, mức thuế bổ sung 25% đối với tất cả ô tô sản xuất bên ngoài nước Mỹ đã có hiệu lực, gây ảnh hưởng lớn đến các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc và các nước khác, cũng như các nhà sản xuất ô tô Mỹ. Mức thuế này cũng áp dụng cho động cơ và các linh kiện ô tô quan trọng khác, nhưng các mặt hàng này đã được tạm hoãn một tháng cho đến ngày 3/5.
Các nhà sản xuất ô tô của cả Mỹ và những nước khác đều sản xuất một tỷ lệ đáng kể xe của họ ở bên ngoài nước Mỹ và mua linh kiện từ khắp nơi trên thế giới. Việc di dời cơ sở sản xuất sang Mỹ, như mong muốn của ông Trump, không phải là một quá trình nhanh chóng hay dễ dàng đối với ngành công nghiệp ô tô, do các nhà sản xuất ô tô sử dụng chuỗi cung ứng phức tạp và cũng cần đầu tư rất lớn vào công nghệ và nhà máy trước khi đưa ra những mẫu xe mới.
Ô tô nhập khẩu tại cảng Long Beach, California, Mỹ. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Theo Nhà Trắng, trong số khoảng 16 triệu xe mới được bán tại Mỹ vào năm 2024, khoảng một nửa là hàng nhập khẩu, trong khi trong số 8 triệu chiếc còn lại, hơn một nửa được sản xuất bằng linh kiện nước ngoài. Vì vậy, các quan chức trong chính quyền của ông Trump khẳng định rằng chỉ có khoảng 25% xe và linh kiện có thể được coi là sản xuất tại Mỹ. Họ phàn nàn rằng Mỹ, từng là một cường quốc sản xuất, đã trở thành nơi chỉ lắp ráp ô tô.
Công ty nghiên cứu Bernstein cho biết mức thuế quan có thể khiến các nhà sản xuất ô tô mất 110 tỷ USD mỗi năm.
Ngân hàng Bank of America ước tính giá của một số xe có thể tăng tới 10.000 USD và số ô tô bán tại Mỹ có thể giảm tới 3 triệu xe (gần 20%) so với năm ngoái.
Tesla của tỷ phú Elon Musk sẽ có vị thế tốt nhất trong số các nhà sản xuất ô tô Mỹ, với cơ sở sản xuất vững chắc tại Mỹ, mặc dù xe điện của hãng cũng sử dụng nhiều linh kiện nước ngoài.
Các thương hiệu xa xỉ của châu Âu và Anh như Porsche, Jaguar Land Rover và Bentley sẽ bị ảnh hưởng bởi không có năng lực sản xuất tại Mỹ.
Nếu được duy trì trong thời gian dài, mức thuế quan của Mỹ có thể khiến chi phí mua một chiếc xe trung bình ở Mỹ tăng thêm hàng nghìn USD, và cản trở hoạt động sản xuất ô tô trên khắp Bắc Mỹ.
Nguyên nhân là do hoạt động sản xuất của các hãng xe ô tô tại Canada, Mexico và Mỹ đã đan xen chặt chẽ với nhau trong suốt 30 năm qua.
Autos Drive America, một tổ chức đại diện cho các nhà sản xuất ô tô nước ngoài lớn như Honda, Hyundai, Toyota và Volkswagen, cho rằng "thuế quan sẽ khiến việc sản xuất và bán ô tô tại Mỹ trở nên đắt đỏ hơn, dẫn đến giá xe tăng, người tiêu dùng có ít lựa chọn hơn và số lượng việc làm trong ngành sản xuất tại Mỹ giảm sút".
Ông Sam Fiorani, nhà phân tích tại công ty dữ liệu và tư vấn về ngành công nghiệp ô tô AutoForecast Solutions, dự đoán các công ty đã đầu tư hàng trăm triệu, hàng tỷ USD vào những nhà máy ở Canada và Mexico có thể sẽ chứng kiến lợi nhuận sụt giảm mạnh trong vài quý tới, thậm chí vài năm tới.
Trong khi đó, Liên đoàn Công nhân Ô tô Thống nhất (UAW), đại diện cho công nhân tại ba nhà sản xuất ô tô lớn ở Detroit, đã có đánh giá tích cực về thuế quan của Mỹ. Chủ tịch UAW, ông Shawn Fain, cho biết: "Với mức thuế này, hàng nghìn việc làm ngành ô tô với mức lương tốt dành cho lao động phổ thông có thể quay trở lại các cộng đồng lao động trên khắp nước Mỹ chỉ trong vài tháng, bằng cách đơn giản là tăng ca sản xuất hoặc bổ sung dây chuyền tại một số nhà máy ô tô hiện đang chưa được khai thác hết công suất".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!