Thuế quan của Mỹ ảnh hưởng đến nhiều nước
Chính quyền của Tổng thống Trump vừa công bố danh sách bách khoa về các chính sách và quy định của các quốc gia nước ngoài mà họ coi là rào cản thương mại, trước khi ông đề xuất áp dụng thuế quan tương hỗ đối với các đối tác thương mại toàn cầu.
Báo cáo ước tính thương mại quốc gia hàng năm của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ về các rào cản thương mại nước ngoài liệt kê mức thuế quan áp dụng trung bình cho các nước đối tác thương mại và các rào cản phi thuế quan, từ các quy định nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm đến các yêu cầu về năng lượng tái tạo và các quy tắc mua sắm công.
Thuế quan đáp trả của ông Trump dự kiến được công bố vào ngày 2/4, nhằm mục đích cân bằng mức thuế quan cao hơn của các quốc gia khác đối với một số mặt hàng cụ thể và bù đắp cho các rào cản phi thuế quan gây bất lợi cho xuất khẩu của Mỹ.
Tuần trước, ông Trump đã công bố mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu từ Mỹ nhằm mục đích tái thiết sản xuất tại Mỹ nhưng lại đe dọa gây ra cú sốc giá mới .
"Không có Tổng thống Mỹ nào trong lịch sử hiện đại nhận ra những rào cản thương mại nước ngoài sâu rộng và có hại mà các nhà xuất khẩu Mỹ phải đối mặt nhiều hơn Tổng thống Trump", Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết trong một tuyên bố.
Đồng thời, Greer nói thêm: "Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, chính quyền này đang nỗ lực hết mình để giải quyết những hành vi bất công và không có đi có lại này, giúp khôi phục sự công bằng và đặt các doanh nghiệp và người lao động chăm chỉ của Mỹ lên hàng đầu trên thị trường toàn cầu".
Bên cạnh đó, cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro thường xuyên phàn nàn rằng thuế giá trị gia tăng do các nước Liên minh châu Âu thu được đóng vai trò là thuế quan bổ sung và trợ cấp xuất khẩu khi được hoàn lại cho ô tô xuất khẩu sang Mỹ.
Báo cáo của USTR đã liệt kê thuế GTGT và việc thực hiện thuế này là gánh nặng đối với hàng nhập khẩu của Mỹ ở một số quốc gia khác, bao gồm Argentina, Mexico và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất. Báo cáo cho biết việc Trung Quốc sử dụng các khoản hoàn thuế GTGT để khuyến khích xuất khẩu một số sản phẩm nhất định hoạt động như một loại trợ cấp.
Báo cáo cũng nêu bật các nguồn gốc lâu đời của các tranh chấp thương mại, chẳng hạn như hệ thống "quản lý nguồn cung" của Canada dành cho ngành công nghiệp sữa, gia cầm và trứng, sử dụng giới hạn sản xuất đối với hạn ngạch nhập khẩu và thuế quan cao, với thuế quan ngoài hạn ngạch đối với pho mát là 245% và bơ là 298%...
Theo nhận định của giới phân tích, tất cả những động thái về thuế quan của ông Trump đã, đang và sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền sản xuất và kinh tế toàn cầu. Đồng thời, đẩy nhiều nước phụ thuộc rơi vào hoàn cảnh khó khăn, tác động lớn đến chuỗi cung ứng toàn cầu khiến kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều rủi ro.
Thị trường khó nới lỏng chính sách
Tuần này, thị trường toàn cầu ít có khả năng nới lỏng thêm chính sách vì các nhà hoạch định chính sách của nhiều quốc gia nhấn mạnh rằng họ cần phải chắc chắn lạm phát cơ bản được kiểm soát trước khi hành động tiếp theo.
Đơn cử, sáng ngày 1/4, Ngân hàng Trung ương Úc đã giữ nguyên lãi suất tiền mặt như dự kiến. Cụ thể, Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) đã giữ nguyên lãi suất ở mức 4,1%, sau khi vừa cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào tháng 2 lần đầu tiên sau hơn bốn năm. Theo RBA, chính sách tiền tệ sẽ phản ứng tốt với các diễn biến quốc tế nếu có tác động đáng kể đến hoạt động và lạm phát của Úc. Adam Boyton - người đứng đầu bộ phận kinh tế Úc tại ANZ và dự báo sẽ chỉ có thêm một lần cắt giảm lãi suất nữa vào tháng 8 cho biết, sự bất ổn lớn hơn của thị trường và sự không chắc chắn về chính sách toàn cầu có thể khiến RBA nới lỏng thêm và sớm hơn dự định.
Thực tế cho thấy, nền kinh tế Úc đã vượt qua giai đoạn tồi tệ nhất, với chi tiêu của người tiêu dùng tăng lên trong bối cảnh chính phủ cắt giảm thuế mạnh tay. Tuy nhiên, triển vọng đã bị che mờ bởi bóng ma của một cuộc chiến thương mại toàn cầu khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt một loạt thuế quan đối với các đối tác thương mại và sắp công bố thuế quan đáp trả.
Úc là nước xuất khẩu tài nguyên lớn sang Trung Quốc và thuế quan đối với hàng hóa của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này có thể cản trở tăng trưởng tại đây cũng như nhu cầu về hàng hóa của nước này.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã có cách tiếp cận thận trọng đối với việc cắt giảm lãi suất thêm do lo ngại các chính sách của ông Trump sẽ làm tăng lạm phát, mặc dù sự lo lắng của các nhà đầu tư về khả năng suy thoái kinh tế của Mỹ cũng đã gia tăng trong những tháng gần đây.
Thống đốc Ngân hàng Úc Michele Bullock cho biết, có nhiều bất ổn hơn trong bối cảnh quốc tế nên rất cần sự thận trọng và chờ đợi. Các diễn biến thuế quan sẽ có tác động tiêu cực đến hoạt động kinh tế toàn cầu và Úc dễ bị tổn thương do phụ thuộc vào thương mại thế giới.
Nhà đầu tư thế giới lo ngại
Niềm tin của người tiêu dùng đang suy giảm cùng với mối lo ngại rằng chính sách thương mại bảo hộ của Tổng thống Donald Trump có thể gây ra lạm phát, đã làm dấy lên nỗi lo về một cuộc suy thoái tiềm tàng, thậm chí là tình trạng đình lạm .
Các nhà đầu tư đang đánh giá thiệt hại đối với thị trường chứng khoán, bao gồm cả những công ty chiến thắng lớn nhất trong những năm gần đây, và đang xem xét lịch sử để đánh giá liệu tâm lý có sắp thay đổi hay không.
“Có một điều rất quan trọng đối với bất kỳ nền kinh tế nào, và đó là niềm tin. Hiện tại, niềm tin đang hứng chịu một cú sốc”, giám đốc đầu tư Francois Savary của công ty Genvil Wealth Manament nhận định.
Trong báo cáo "Beige Book" của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) công bố mới đây cũng cho thấy, doanh nghiệp Mỹ đang cảm thấy bấp bênh vì các chính sách của ông Trump. Họ cho rằng, tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ chậm lại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!