Thành phố nhỏ xinh bên hồ nhân tạo

Dù chỉ có 2 tiếng đồng hồ để tham quan Siheung – một thành phố vệ tinh phía Nam thủ đô Seoul, Hàn Quốc nhưng nhà báo Nhật Hoa, Phó chủ tịch Liên chi hội nhà báo Đài Truyền hình Việt Nam, cũng như các đồng nghiệp của đoàn phóng viên quốc tế đều bất ngờ về cách một thành phố nhỏ có thể biến mình thành hình mẫu phát triển sinh thái và đổi mới sáng tạo, và hơn hết là về tinh thần quyết liệt nhưng đầy nhân văn của những người lãnh đạo nơi đây.

Ấn tượng đầu tiên trong chuyến tham quan là hồ nước rộng mênh mông và trong xanh trải dài đến tận chân trời. Hồ nhân tạo Sihwa, lớn nhất Hàn Quốc, được tạo nên từ việc xây đê chắn biển vào năm 1994. Ban đầu, người ta xây hồ để phục vụ tưới tiêu, ngăn lũ và phát triển nông nghiệp. Nhưng rồi nước biển bị ngăn, nước trong hồ không lưu thông, chất thải công nghiệp và sinh hoạt đổ về ngày càng nhiều. Chỉ vài năm sau, hồ Sihwa bị gọi là “hồ chết”. Cá chết, mùi hôi bốc lên, cư dân xung quanh quay lưng.

Hồ Sihwa trong xanh, rộng lớn với diện tích khoảng 43,8km2.

Để cải tạo tình trạng này, hành trình hồi sinh của hồ Sihwa bắt đầu với các bước là mở cửa cống để nước biển được lưu thông tự nhiên, kéo chất thải ra ngoài; xây nhà máy điện thủy triều – không chỉ cung cấp điện sạch, mà còn giúp cải thiện tuần hoàn nước; tạo ra các đầm lầy nhân tạo để lọc nước một cách sinh học, và phục hồi hệ sinh thái.

Giờ đây, nơi từng là "hồ chết" lại đón những đàn chim di cư bay về, những loài động thực vật tưởng đã biến mất quay trở lại. Cảm xúc hơn, khi đứng trên những chiếc cầu giữa hồ, du khách có thể nhìn thấy vịt trời và hải âu lượn quanh mặt nước. Vào những mùa khác trong năm còn có cả những loài quý hiếm là cò thìa, cò trắng bay về nương náu trên khu đảo du lịch sinh thái hiện đại, rực sáng trên nền của quá khứ ô nhiễm.

Một số hình ảnh về hồ, đảo nhân tạo từ khi khởi công đến lúc hình thành.

Một địa điểm thú vị giữa khu vực hồ là Geobukseom - Đảo Rùa, một khu phức hợp hiện đại mọc lên ngay giữa hồ. Từ trên cao nhìn xuống, cụm kiến trúc ấy như dáng hình một con rùa đang bơi trên mặt nước – biểu tượng của sự trường tồn, chậm rãi nhưng vững chắc.

Đoàn phóng viên quốc tế nghe giới thiệu về hành trình biến hồ chết thành hồ xanh.

Trong buổi chia sẻ ngắn tại trung tâm hội nghị, nhà báo Nhật Hoa cùng đoàn phóng viên quốc tế nghe lãnh đạo thành phố nói về tầm nhìn của Siheung: phát triển theo ba trụ cột – sinh thái, công nghệ và chất lượng sống.

Họ không giấu giếm quá khứ khó khăn, nhưng điều khiến tôi ấn tượng chính là cách họ nhìn về tương lai với tâm thế mở: quy hoạch thành phố theo hướng xanh và thông minh; đầu tư vào công nghiệp sinh học, với tham vọng trở thành "lò thép Bio" – đóng vai trò như POSCO từng làm với ngành thép Hàn Quốc; xây dựng trường học, bệnh viện, khu nghiên cứu – kết nối giữa giáo dục – y tế – doanh nghiệp. Không phải Seoul, không phải Busan, mà chính Siheung – một thành phố nhỏ, lại dám mơ những giấc mơ lớn. Và họ bắt đầu không phải bằng tiền, mà bằng ý chí, tầm nhìn và sự kiên định.

Các phóng viên bên cây cầu dẫn ra hồ.

Từ câu chuyện của hồ nhân tạo Sihwa, nhà báo Nhật Hoa nghĩ đến thông điệp dành cho các thành phố ở Việt Nam vì cũng có nhiều thành phố cấp huyện, cấp tỉnh với vị trí rất thuận lợi – ven biển, ven sông, hoặc nằm gần các trung tâm lớn. Nhưng nếu không biết tận dụng thế mạnh bản địa, và không đủ kiên trì để vượt qua những giới hạn, thì tiềm năng sẽ mãi mãi ngủ quên.

Siheung không giàu có từ đầu. Họ chọn đi từng bước chắc chắn: làm sạch một cái hồ, khôi phục từng mét vuông đất, rồi mới xây dựng du lịch, công nghệ và cuộc sống. Và đó là con đường mà nhiều thành phố ở Việt Nam hoàn toàn có thể đi theo – không cần giống y chang, mà cần học tinh thần: biết mình là ai, chọn đúng việc cần làm, và làm đến cùng.

Nhà báo Nhật Hoa, Phó chủ tịch Liên chi hội nhà báo Đài Truyền hình Việt Nam ấn tượng với thành phố Siheung.

"Một hồ nhân tạo mênh mông, một thành phố tôi chưa từng nghe nhắc tên, bỗng trở thành nơi tôi không muốn rời đi sớm. Không phải vì cảnh đẹp – mà vì niềm tin lặng lẽ vào điều có thể, và sự kiên trì hơn 20 năm của những con người tâm huyết với thành phố này – từng bước làm sạch một cái hồ, từng bước làm mới một tầm nhìn”, nhà báo Nhật Hoa chia sẻ.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!