Tiến sĩ Sonja Schütz, bác sĩ thần kinh chuyên về y học giấc ngủ tại Trường Y khoa Đại học Michigan, cho biết tình trạng mệt mỏi vào "thời điểm không thích hợp" là một vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải. Tiến sĩ Allison Harvey, giáo sư tâm lý học tại Đại học California, Berkeley, nhấn mạnh rằng vấn đề này không phải là dấu hiệu của sự lười biếng hay thiếu ý chí, mà là biểu hiện của những thói quen ngủ kém, giấc ngủ bị gián đoạn hoặc rối loạn giấc ngủ tiềm ẩn.
Việc tìm ra nguyên nhân và giải pháp cho vấn đề này là vô cùng quan trọng, bởi giấc ngủ chất lượng đóng vai trò then chốt đối với sức khỏe thể chất, tinh thần và khả năng nhận thức của chúng ta.
Tại sao bạn mệt mỏi vào buổi sáng nhưng tỉnh táo vào ban đêm?
Tiến sĩ Michelle Drerup, giám đốc chương trình y học giấc ngủ tại trung tâm rối loạn giấc ngủ Cleveland Clinic, cho biết nguyên nhân phổ biến là do nhịp sinh học bị rối loạn. Điều này dẫn đến việc cơ thể sản xuất melatonin (hormone gây buồn ngủ) muộn hơn so với thời điểm cần thiết. Vào buổi sáng, melatonin vẫn còn hoạt động, gây ra tình trạng "trì trệ giấc ngủ" - cảm giác uể oải, lờ đờ khi thức dậy.
Việc điều chỉnh nhịp sinh học để phù hợp với lịch trình sinh hoạt là rất quan trọng. Tiến sĩ Harvey khuyên bạn nên điều chỉnh giờ đi ngủ từng chút một, khoảng 15-30 phút mỗi đêm, cho đến khi cơ thể thích nghi với lịch trình mới.
Vào cuối tuần, hãy tránh ngủ nướng quá nhiều, vì điều này sẽ khiến bạn khó thức dậy vào sáng thứ hai. Thay vào đó, hãy duy trì lịch trình ngủ đều đặn, chỉ ngủ nướng tối đa một giờ so với ngày thường.
Những thói quen giấc ngủ cần lưu ý
Tránh caffeine và đồ ăn nặng vào buổi tối: Caffeine có thể gây kích thích, trong khi đồ ăn nặng khiến cơ thể khó tiêu hóa, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Ánh sáng xanh từ màn hình điện tử ức chế sản xuất melatonin.
Tạo không gian ngủ thoải mái: Phòng ngủ tối, yên tĩnh và mát mẻ giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ.
Thực hiện các hoạt động thư giãn trước khi ngủ: Đọc sách, nghe nhạc nhẹ, thiền hoặc tắm nước ấm giúp cơ thể và tâm trí thư giãn.
Tạo thói quen buổi sáng lành mạnh: Rửa mặt, đánh răng, tập thể dục nhẹ nhàng và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời giúp cơ thể tỉnh táo.
Tránh nút báo lại: Việc ngủ lại sau khi báo thức chỉ khiến bạn cảm thấy mệt mỏi hơn.
Ngủ trưa hợp lý: Ngủ trưa ngắn (20-30 phút) giúp cải thiện sự tỉnh táo, nhưng ngủ trưa quá dài hoặc quá muộn có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm.
Vận động thể chất thường xuyên: Tập thể dục giúp cơ thể mệt mỏi vào ban đêm, dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Những yếu tố khác cần xem xét
Thời lượng giấc ngủ: Người lớn cần ngủ từ 7-9 tiếng mỗi đêm.
Rối loạn giấc ngủ: Ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không yên và các rối loạn khác có thể gây gián đoạn giấc ngủ và mệt mỏi vào ban ngày.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc, như thuốc ngủ hoặc thuốc dị ứng, có thể gây buồn ngủ vào buổi sáng.
Sức khỏe tâm thần: Trầm cảm và lo âu có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và gây mệt mỏi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!